اگر به میراث فرهنگی ایران علاقه‌مند هستید، در این سفر همراه ما باشید تا شما را با یکی از شگفت‌انگیزترین بناهای تاریخی آشنا کنیم. آتشکده‌های فعال ایران، سمبلی از اعتقادات و باورهای عمیق ایرانیان باستان هستند که هنوز هم آثاری از آن‌ها در اعماق این سرزمین باقی ‌مانده‌اند. فقط کافی است تا قدم به یکی از آن‌ها گذاشته و در کنار آتش مقدس، صدای نیایش زرتشتیان ایران را از نزدیک بشنوید.  اگر شما هم عاشق کشف دیگر بناهای باستانی این مرز و بوم هستید، این مقاله از مجله گردشگری نوین تراول را از دست ندهید.

• بیشتر بخوانید:‌ همه چیز درباره آتشکده یزد

آشنایی مختصری با مفهوم آتشکده

آتشکده‌ها، از قدیم‌الایام مکانی برای پرستش اهورامزدا محسوب می‌شدند. واژه‌ «آتشکده» به معنای «خانه‌ی آتش» یا «کدگ آتش» است. جالب است بدانید در لغت‌نامه دهخدا، این واژه به معنی «پرستشگاه مغان» و «جای آتش افروختن» معرفی شده است.

ویژگی‌های جالب معماری آتشکده‌های ایران

ساختار کلی اکثر آتشکده‌های فعال در ایران که از مهم‌ترین جاهای دیدنی ایران هستند، معمولاً دارای چهار طاق بزرگی است که در مرکز آن، آتشدان قرار گرفته است؛ جایی که آتش در آن نگهداری می‌شود. اگر خوب به اطراف دقت کنید، اتاق‌‌ها و دالان‌‌هایی را می‌بینید که خیلی منظم ساخته‌ شده‌اند. از معماری آتشکده که بگذریم، به فردی به نام هیربد می‌رسیم که یکی از وظایف آن، نگهداری و حفاظت از آتش مقدس و روشن نگه داشتن آن بود.

زرتشتیان احترام خاصی برای این شخص قائل هستند، چرا که به نوعی حافظ معنویت و سنت‌های مذهبی آن‌ها شمرده می‌شود. یکی دیگر از وظایف هیربد، نظارت روی برگزاری مراسمات مذهبی، آموزش و همچنین تفسیر متون مقدسه زرتشتیان است.

رزرو بلیط هواپیما

فهرست آتشکده‌ های فعال ایران

در اینجا لیستی از آتشکده‌ های فعال ایران به همراه تاریخچه و آدرس دسترسی به آن‌ها را برای شما آماده کرده‌ایم که هر کدام داستان رمزآلودی را در دل خود نهفته دارند. با ما همراه باشید.

1. آتشکده آذر گشسب در استان آذربایجان غربی

آیا می‌دانستید که آتشکده آذرگشسب یکی از سه آتشکده معروف و مقدس جهان است؟ این مکان یکی از بزرگ‌ترین و مشهورترین آتشکده‌ها در فلات ایران در استان آذربایجان غربی است. آذرگشسب از لحاظ جغرافیایی در ۴۵ کیلومتری شمال‌شرق تکاب و در نزدیکی تخت سلیمان واقع شده است. قدمت این مکان به دوران ساسانیان برمی‌گردد و آن‌طور که در برخی از منابع ذکر شده، فردی به نام سیاوخش بنیان‌گذار آن بوده است.

• بیشتر بخوانید: بهترین جاهای دیدنی تهران در پاییز

جالب است بدانید که در گذشته آتشکده آذرگشسب، تنها معبدی برای عبادت نبود؛ بلکه جایی  برای برگزاری مراسمات رسمی و سیاسی نیز به شمار می‌رفت. وجود کاخ‌های بزرگ و باشکوه در اطراف آن گویای اهمیت سیاسی و مذهبی آن بوده‌اند. بیش‌تر تصمیمات تاریخ ایران در این مکان گرفته می‌شد و شاهان ساسانی در شرایطی که دچار مشکل می‌شدند به این آتشکده می‌آمدند تا از اهورامزدا طلب پیروزی کنند. در محوطه پشتی آتشکده چوب‌های خوش‌بوی زیادی وجود دارند که اکثراً در مراسمات مختلفی مانند تاج‌گذاری مورد استفاده قرار می‌گرفتند.

در حال حاضر، آتشکده آذرگشسب یکی از جاذبه‌های تاریخی و گردشگری ایران است که سالانه تعداد زیادی گردشگر برای بازدید از آن به این منطقه می‌آیند.

• آدرس آتشکده آذرگشسب: آذربایجان غربی، تکاب، جاده تخت سلیمان.
• لوکیشن آتشکده آذرگشسب روی نقشه گوگل

2. آتشکده آذر فرنبغ در استان فارس

از آتشکده آذرفرنبغ معمولاً به عنوان مکانی مقدس برای روحانیون و پیشوایان دینی یاد می‌شد. نام آذرفرنبغ به معنای «آتش شکوه ایزد» و در برخی منابع از آن به «آذرخورا» یا «آذرخرداد» نام برده شده است. آتشکده آذرفرنبغ در کنار کاخ بزرگ اردشیر ساسانی قرار دارد؛ جایی که در آن زمان محل عبادت و نیایش شاهان و موبدان بوده است.

در اطراف آتشکده، کاخ‌ها و بناهای بزرگی به دستور اردشیر ساسانی ساخته شده که حقیقتاً شکوه و عظمت آن دوران را به تصویر می‌کشد. این بناها که نمادی از قدرت و شکوه شاهان ساسانی بودند، در نزدیکی آتشکده آذرفرنبغ قرار داشتند. وجود چنین بناهایی، آتشکده را به مهم‌ترین مرکز دینی و فرهنگی ایران تبدیل کرده بودند.

• بیشتر بخوانید: بهترین جاهای دیدنی تهران در زمستان

در آتشکده آذرفرنبغ تنها موبدان حق نزدیکی به آتش مقدس را داشتند و مردم عادی از زیارت آن محروم بودند و تنها می‌ توانستند برای حل مشکلات خود از آتش مقدس درخواست کمک کنند. نذر اشیای گرانبهایی مثل طلا و نقره نشان ارادت مردم به آتشکده بود. در نهایت بعد از برآورده‌شدن نذرشان حیواناتی مثل گاو یا گوسفند را قربانی می‌کردند.

• آدرس آتشکده آذرفرنبغ: استان فارس، شهرستان لارستان،۴۲ کیلومتری جنوب غرب جویم، نزدیک بندر سیراف
• لوکیشن آتشکده آذرفرنبغ روی نقشه گوگل

3. آتشکده کشمر (آذر برزین مهر) در استان خراسان رضوی

آتشکده کشمر یا زرتشت یا آذر برزین مهر در کوه‌های ریوند و در نزدیکی روستای داورزن در استان خراسان رضوی واقع شده است. ساخت این آتشکده به دوران ساسانی بازمی‌گردد و از آن به بزرگ‌‌ترین چهارطاقی‌های ساسانی یاد می‌شود. اگر به برخی از منابع تاریخی رجوع کنید، می‌بینید که بسیاری از مورخین ساخت آن را به فریدون‌شاه ساسانی نسبت داده‌اند.

بلیط هواپیما داخلی بلیط هواپیما خارجی

موقعیت مکانی مناسب آتشکده آذر برزین مهر، باعث شده بود تا از آن به عنوان مرکز اجتماع مردم و مکانی برای مشورت در حوزه‌‌های سیاسی و مذهبی استفاده شود. این آتشکده مانند دیگر آتشکده‌های این مقاله، نقش مهمی در ترویج آیین زرتشتی داشته است.

این بنای معروف با چهار جرز سنگی و سقف گنبدی روی پلان مربع چلیپا قرار گرفته است و نمونه عالی از معماری ساسانی محسوب می‌شود. این چارطاقی به گونه‌ای طراحی شده است تا ضمن کارایی، پایداری لازم را هم داشته باشد.

در معماری جذاب چارطاقی، از اتاق مرکزی به عنوان محلی برای نگهداری آتش استفاده می‌شد. گنبد بلندی که روی چارطاقی ساخته شده، بی‌گمان شکوه و عظمت آتشکده آذر برزین مهر و معماری دوران ساسانی را به همگان نشان می‌دهد.

• آدرس آتشکده آذر برزین مهر:‌ خراسان رضوی، شهرستان سبزوار، منطقه شکار ممنوع ریوند.
• لوکیشن آتشکده آذر برزین مهر روی نقشه گوگل

4. آتشکده کرکویه در استان سیستان و بلوچستان

یکی دیگر از آتشکده‌های فعال ایران، آتشکده کرکویه یا کرکو در شهرستان هیرمند استان سیستان و بلوچستان است. به این آتشکده، کرکوشاه هم گفته می‌شود. خوب است بدانید که آتشکده کرکویه قدمت بسیار طولانی دارد و برخی قدمت آن را به دوران پادشاهی کیخسرو نسبت می‌دهند. معماری باشکوه این آتشکده مانند دیگر بناهای دوران ساسانی است.

درخواست ویزا

در بنای اصلی این آتشکده، دو قبه بزرگ خشتی قرار دیده می‌شود که موقعیت اصلی آتشگاه دقیقا در زیر این قبه‌ها قرار دارد. یکی از امتیازات آتشکده کرکویه، ثبت شدن آن در فهرست آثار ملی ایران است.

• آدرس آتشکده کرکویه: استان سیستان و بلوچستان، شهرستان هیرمند، غرب روستای خمر.
• لوکیشن آتشکده کرکویه روی نقشه گوگل

5. آتشکده نطنز در استان اصفهان

آتشکده نطنز یا چهارطاقی را می‌توان نماد استوار معماری زیبای ساسانی دانست که از جاهای دیدنی اصفهان است. این جاذبه تاریخی در نزدیکی شهرستان نطنز قرار گرفته دارد. با وجود برخی تلاش‌ها برای مرمت این بنا، همچنان خطر آسیب به قسمت‌هایی از آن (خصوصا الوارهای چوبی در سقف) وجود دارد. خوب است بدانید که ملات اصلی بنای آتشکده نطنز از گچ و سنگ‌های کف رودخانه تشکیل شده است. در سقف آن نیز چندین الوار چوبی وجود دارد که نقش اسکلت‌بندی آن را ایفا می‌کنند.

نکته جالب اینکه در کنار بازدید از این آتشکده می‌توانید از کوچه‌باغ‌های اطراف آن نیز دیدن کنید و غرق در زیبایی و آرامش آنجا شوید. این آتشکده نیز در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. آتشکده نطنز همه روزه از ساعت 8 صبح تا 18 عصر برای بازدید عمومی باز است.

• آدرس آتشکده نطنز یا چهارطاقی: استان اصفهان، شهرستان نطنز، خیابان مالک اشتر
• لوکیشن آتشکده نطنز روی نقشه گوگل

6. آتشکده بهرام (ورهام) در استان یزد

معروف‌ترین آتشکده باستانی زرتشتیان، آتشکده بهرام یزد است که آتش آن بیش از ۱۵۰۰ سال همچنان می‌سوزد و شعله می‌کشد. در حقیقت، آتش این آتشکده در سال ۱۳۱۳ و از دوره ساسانیان تا به حال بدون هیچ وقفه‌ای شعله‌ور بوده است. افرادی که به هیربدان مشهور هستند، در حفظ شعله این آتش نقش مهمی دارند. آن‌ها تا می‌توانند با استفاده از قطعات چوب شعله را مقاوم نگه می‌دارند.

• بیشتر بخوانید:‌ راهنمای نقشه مترو تهران

معماری آتشکده بهرام نمونه‌ بی‌بدیلی از زیبایی است. از این نظر هیچ آتشکده‌ای با آن برابری نمی‌کند. ارتفاع آتشکده بهرام ۲۱ متر و در مرکز حیاط واقع شده و درختانی سبز و مقاوم آن را احاطه کرده‌اند. برای این‌که بتوانید وارد آتشکده شوید، باید از هشت پله بالا بروید. به هنگام ورود، حوض دایره‌ای مانندی نگاه شما را جلب می‌کند. آتش آتشکده در اتاقی خاص نگهداری می‌شود تا از تابش نور خورشید در امان باشد. مردمی که برای عبادت و نیایش در این مکان حاضر می‌شدند، در اطراف اتاق آتش دور هم گرد می‌آیند.

برای ورود به این آتشکده باید آداب خاصی را رعایت نمود. پاکیزگی اولین اصل از این آداب است، چرا که مکان مقدسی است. کفش‌ها بهتر است در بیرون از آتشکده گذاشته شوند. این کار به دلیل اهمیت به تقدس فضای آتشکده است.

• آدرس آتشکده بهرام: یزد، خیابان آیت‌الله کاشانی.
• لوکیشن آتشکده بهرام روی نقشه گوگل

سایر آتشکده‌های باستانی زرتشتیان

علاوه بر آتشکده‌های فعالی که بالاتر اشاره شد، می‌توانید از آتشکده‌های زیر نیز بازدید کنید:

• آتشکده بازه هور (چهار طاقی) در شهرستان مشهد (خراسان رضوی)
• آتشکده فراشبند در شهرستان فراشبند (فارس)
• آتشکده خورهه در شهرستان خورهه (مرکزی)
• آتشکده (چهار طاقی) جره در شهرستان کازرون (فارس)
• آتشکده (چهار طاقی) نیاسر در شهرستان نیاسر (اصفهان)
• آتشکده میل اژدها در شهرستان ممسنی (فارس)
• آتشکده (چهار طاقی) خیرآباد در شهرستان گچساران (کهگیلویه و بویر احمد)
• آتشکده (قلعه) ایزدخواست در شهرستان آباده (فارس)

بازدید از آتشکده های فعال در ایران با نوین تراول

اکنون اگر برای بازدید از آتشکده های فعال به دنبال راه ساده و بی‌دردسر هستید، سایت نوین تراول اطلاعات جامع و ارزشمندی در این خصوص در اختیارتان قرار می‌دهد. شما می‌توانید از طریق سایت ۱۶۰۶ به راحتی بلیط پرواز داخلی به نقاط مختلف ایران را رزرو کنید. ضمن این‌که در صورت نیاز به سفرهای بین‌المللی، امکان تهیه بلیط پرواز خارجی به صورت آنلاین نیز برایتان فراهم می‌شود.

جمع‌بندی آتشکده های فعال ایران

سفر به نقاط مختلف ایران برای بازدید از آتشکده های فعال ایران که با تاریخ سرزمین شما پیوند خورده، حقیقتاً تجربه بی‌نظیری است. اما خب، هزینه‌هایی هم دارد که باید در نظر بگیرید. اگر به فکر صرفه‌جویی در هزینه‌های سفر هستید، می‌توانید با تهیه بلیط پرواز داخلی از سایت معتبر خرید بلیط هواپیما نوین تراول هزینه‌های رفت‌وآمد را به طرز چشمگیری کاهش دهید. سایت ۱۶۰۶ نوین تراول بلیط‌ هواپیما خارجی و داخلی خود را با قیمت‌های کاملاً اقتصادی ارائه می‌دهد.