روستای ابیانه، در استان اصفهان، در ۳۸ کیلومتری شمال غربی نطنز و در دامنه کوه کرکس واقع شده است. این روستا یکی از بلندترین نقاط مسکونی ایران و از خاص‌ترین مقاصد سفر ایران به شمار می‌رود که در ارتفاع ۲۱۶۰ متری از سطح دریا قرار دارد و به دلیل آب‌وهوای سرد و معتدل خود، بسیار جذاب و محبوب است.

ابیانه از جاهای دیدنی اصفهان، در تاریخ ۳۰ مرداد ۱۳۵۴ با شماره ثبت ۱۰۸۸ در شمار یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید و از آن زمان به بعد، به یکی از مهم‌ترین روستاهای تاریخی ایران تبدیل شد.

پیشنهاد خواندنی:

• روستای ایستا؛ عجیب‌ترین روستای ایران
• راهنمای کامل بازدید از روستای کندوان
• روستای قلات شیراز

گویش و جمعیت: زبانی که از گذشته‌های دور باقی مانده

گویش ابیانه‌ای یکی از گویش‌های خاص و منحصربه‌فرد منطقه مرکزی ایران است که ویژگی‌های خاص آوایی، صرفی (ساخت‌ واژه) و نحوی دارد. این روستا در دهستان برزرود قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۳۰۱ نفر (۱۴۷ خانوار) بوده است.

به دلیل انزوای تاریخی این منطقه، مردم ابیانه بسیاری از آداب‌ و رسوم قومی خود را حفظ کرده‌اند که یکی از آن‌ها گویش قدیمی ابیانه‌ای است.

تاریخ ابیانه: گذر از ۴۵۰۰ سال تاریخ

ابیانه پیشینه‌ای ۴۵۰۰ ساله دارد و یکی از کهن‌ترین زیستگاه‌های انسانی در حاشیه دشت کویر ایران به شمار می‌رود. آثار و بناهای تاریخی موجود در ابیانه شامل دوره‌های سلجوقی، ساسانی، قاجار و صفوی است که قدمت و تاریخ غنی این روستا را تشکیل می‌دهد.

بلیط هواپیما تهران اصفهان بلیط هواپیما اصفهان تهران

معماری منحصربه‌فرد ابیانه: خانه‌هایی بر دامنه کوه

تعداد خانه‌های ابیانه در سرشماری سال ۱۳۶۰ به حدود ۵۰۰ واحد می‌رسد. این خانه‌ها بر دامنه شیب‌دار شمال رودخانه برزرود ساخته شده‌اند و نمایی چند طبقه دارند. در بعضی موارد، خانه‌های چهار طبقه نیز وجود دارد.

اتاق‌ها با پنجره‌های چوبی ارسی مانند و ایوان‌های چوبی پیش‌آمده روی کوچه‌های تنگ و تاریک، شکوه و زیبایی خاصی دارند. نمای خارجی خانه‌ها با خاک سرخ پوشیده شده و در ساخت آن‌ها آجر قزاقی به کار رفته است.

غارهای انبار: ذخیره‌گاه‌های زمستانی در دل تپه‌ها

از آنجا که در دامنه‌های شیب‌دار فضای کافی برای ساخت خانه‌ها وجود ندارد، رسم شده است هر خانواده انبار غار مانندی در تپه‌های اطراف روستا ایجاد کند. این غارها در دل تپه‌ها حفر شده‌اند و فقط درهای کوچکی بیرون آن‌ها مشخص است.

البته این غارها برای نگهداری دام و آذوقه‌های زمستانی و سایر اشیا نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند.

فرهنگ و پوشش سنتی: حفظ رسوم و لباس‌های سنتی

مردم ابیانه به دلیل کوهستانی بودن منطقه و دور بودن از مراکز پرجمعیت، قرن‌ها در انزوا زندگی می‌کردند و به همین دلیل هم توانستند بسیاری از آداب‌ و رسوم قومی و سنتی خود را حفظ کنند.

گویش مردم ابیانه از زبان‌های ایرانی شمال غربی به شمار می‌رود که در طول زمان تغییراتی یافته است، اما هنوز برخی از واژه‌های اصیل پهلوی در این گویش شنیده می‌شود.

همچنین، پوشش سنتی ابیانه همچنان رواج دارد. مردان این روستا شلوار گشاد و بلندی از پارچه سیاه می‌پوشند و زنان پیراهن‌های گل‌دار و رنگارنگ دارند و معمولاً چارقدهای سفید بر سر می‌کنند.

• بیشتر بخوانید: نارنجستان قوام شیراز؛ راهنمای بازدید از مکانی دیدنی و زیبا!

بلیط هواپیما مشهد اصفهان بلیط هواپیما تبریز اصفهان

آتشکده ابیانه: آثار مذهبی باستانی در دل کوهستان

آتشکده ابیانه قدیمی‌ترین اثر تاریخی این روستاست که در سراشیبی کوه قرار دارد و نمونه‌ای از معابد زرتشتی است. این آتشکده نمایانگر تاریخ مذهبی و فرهنگی ابیانه است و یکی از جاذبه‌های تاریخی این روستا محسوب می‌شود.

قلعه‌ها: سازه‌های دفاعی تاریخی!

ابیانه 3 قلعه تاریخی به نام‌های پال همونه (یا تخت‌ هامان)، هرده و پاله دارد که متعلق به دوره‌های یاغی‌گری هستند. این قلعه‌ها برای حفاظت از مردم در برابر حملات یاغی‌ها ساخته شده‌اند و نشان‌دهنده تاریخ پرچالش این منطقه هستند.

زیارتگاه‌ها: اماکن مقدس و روحانی ابیانه

ابیانه دارای چندین زیارتگاه تاریخی است که در میان آن‌ها می‌توان به زیارتگاه هینزا (مربوط به بی‌بی زبیده خاتون)، زیارتگاه شاهزاده یحیی و شاهزاده عیسی اشاره کرد. این زیارتگاه‌ها از اهمیت معنوی زیادی برخوردارند و بسیاری از مردم معتقدند که این زیارتگاه بیماران بسیاری را شفا داده است.

• بیشتر بخوانید: باغ ارم شیراز؛ عمارتی در بهشت!

مساجد تاریخی: شاهکارهای معماری اسلامی

ابیانه 11 مسجد دارد که یکی از مهم‌ترین آن‌ها مسجد جامع ابیانه، مشهور به میان‌ده است. این مسجد با کتیبه‌ها و محراب‌های قدیمی خود، یک اثر تاریخی مهم در روستا محسوب می‌شود و تاریخ غنی اسلامی و معماری ایران را نمایان می‌سازد.

مسجد جامع ابیانه: نماد تاریخ و معماری اسلامی

این مسجد در منطقه «میون ده» (میان ده) قرار دارد و یکی از جاذبه‌های تاریخی برجسته این روستا محسوب می‌شود. مسجد جامع ابیانه با 2 شبستان قدیمی و جدید طراحی شده است. شبستان قدیمی با درب کوتاهی به کوچه اصلی متصل می‌شود و کف آن از چوب ساخته شده است.

در دیوار جنوبی شبستان مسجد، محراب چوبی قدیمی با تاریخ ساخت مربوط به سال ۴۷۷ هجری قمری قرار دارد. این محراب با بوته‌های کنده‌کاری شده، نقش‌های زیبای گل و خطوط برجسته کوفی، سوره «یس» را به شکلی هنرمندانه به نمایش گذاشته است. برخی معتقدند روی این محراب آثار نوشتاری به خط میخی نیز دیده می‌شود.

بلیط هواپیما کیش اصفهان بلیط هواپیما شیراز اصفهان

منبر چوبی متعلق به دوره سلجوقیان در مسجد ابیانه

مسجد جامع ابیانه همچنین دارای منبری چوبی و متعلق به دوره سلجوقیان است که تاریخ ساخت آن به سال ۴۶۶ ه. ق. بازمی‌گردد. این منبر مزین به نقوش گل هشت پر، گل‌ و بوته و کتیبه‌هایی به خط کوفی است که زیبایی و دقت در کار را نشان می‌دهد.

در ورودی مسجد نیز درب زیبایی با کنده‌کاری‌های گل‌وبوته و خطوط برجسته وجود دارد که یک‌بار در گذشته مورد سرقت قرار گرفته است.

شبستان جدید این مسجد فضایی وسیع و دلپذیر دارد که نور طبیعی از سقف وارد می‌شود. ستون‌های این سالن با سرستون‌های کنده‌کاری شده، زیبایی خاصی دارند. سقف این شبستان از چوب گردو ساخته شده و با نقوش هندسی منظم قاب‌بندی شده است.

سقف به شکل کرکس‌پوش (شبیه بال‌های گسترده کرکس) طراحی شده و روی آن کتیبه‌هایی از آیات قرآن دیده می‌شود که جلوه‌ای معنوی به این مکان تاریخی می‌بخشد.

• بیشتر بخوانید: برج میلاد؛ نماد تهران و معماری مدرن ایران

مساجد دیگر ابیانه

علاوه بر مسجد جامع، روستای ابیانه میزبان مساجد تاریخی دیگری همچون مسجد حاجتگاه، مسجد پرزله، مسجد پنجه علی، مسجد یوسمون و مسجد بی‌بی زبیده خاتون است که هر یک با معماری منحصربه‌فرد خود بخشی از هویت فرهنگی و مذهبی این روستا را می‌سازند.

غذای محلی روستای ابیانه؛ تجربه طعم‌های اصیل!

غذاهای محلی روستای ابیانه با طعم‌های اصیل و خاص خود، نمایانگر فرهنگ و تاریخ این منطقه هستند. این غذاها که بیشتر شبیه به غذاهای مناطق کویری و حاشیه آن هستند، به سالم بودن، استفاده از مواد طبیعی و طعم بی‌نظیرشان مشهورند.

یکی از معروف‌ترین غذاهای ابیانه، گیپا است. این غذا در حقیقت، نوعی قورمه است که با گوشت گوسفند و چاشنی‌های خاص طبخ می‌شود و طعمی لذیذ و بی‌نظیر دارد.

غذای سنتی دیگری که در ابیانه محبوب است، «کاروانی» نام دارد. این خوراک، مشابه کله‌جوش است و با کشک ساییده‌شده، نعناء داغ و پیاز سرخ‌شده آماده می‌شود. ترکیب این مواد ساده، اما خوشمزه، طعمی خاص به این غذا می‌بخشد.

در ابیانه، دو هتل و یک رستوران محلی به سرو غذاهای سنتی و ایرانی می‌پردازند. اما اگر در این روستا به سر می‌برید، پیشنهاد می‌کنیم حتماً با پیرزن‌های مهربان و خوش‌صحبت ابیانه گپ بزنید و از آن‌ها دستور پخت این غذاهای اصیل را یاد بگیرید.

تجربه صحبت با مردم محلی و آشنایی با روش‌های پخت غذاهای سنتی، یکی از لذت‌بخش‌ترین بخش‌های سفر به این روستای تاریخی است.

بهترین زمان سفر به ابیانه

اگر می‌خواهید به ابیانه بروید، بهترین زمان سفر به ابیانه، فصل‌های پاییز و بهار است. در این فصول، هوای دلپذیر و معتدل ابیانه می‌تواند لذت بازدید از این روستای تاریخی را بیشتر کند. البته فصل زمستان هم برای طرفداران مقاصد خلوت و ساکت مناسب‌تر است.

روستای ابیانه در پاییز

معماری شگفت‌انگیز، طبیعت جادویی، خنکای سرما و مردمانی با لبا‌س‌های زیبا در کوچه‌های پاییزی ابیانه منتظر شما هستند. برگ‌های زیبای پاییزی در روستای ابیانه نظرتان را جلب می‌کند و سفری به‌یادماندنی برایتان رقم می‌زند.

سوغات ابیانه: یادگاری از سفر به ابیانه

هیچ سفری بدون سوغاتی کامل نمی‌شود. روستای ابیانه، با تاریخچه کهن و فرهنگی غنی، میزبان انواع صنایع‌ دستی و محصولات کشاورزی است که می‌توانید از آن‌ها برای یادگاری خرید کنید.

در این روستا، می‌توانید مجموعه‌ای از سوغات منحصربه‌فرد را پیدا کنید که بخشی از هویت این منطقه را به شما هدیه می‌دهند. برخی از سوغات معروف ابیانه شامل موارد زیر می‌شوند:

• آلوچه
• لواشک
• گردو
• خشکبار
• محصولات کشاورزی
• زیورآلات
• آویزهای تزیینی
• لباس‌های محلی
• گیوه
• گلیم
• قالی

روستای ابیانه کجاست و به چه چیزی معروف است؟

این روستا که در بخش مرکزی شهرستان نطنز، از توابع استان اصفهان قرار دارد به دلیل معماری خاص و رنگ منحصر به فرد خانه‌هایش معروف است. روستای ابیانه در دامنۀ شیب‌دار و کوهستانی قرار گرفته و در شمال رودخانه برزرود واقع شده است.

آدرس روستای ابیانه: اصفهان، جاده کاشان، شهرستان نطنز، ابیانه

• روستای ابیانه روی نقشه گوگل

تحلیل روستای ابیانه

روستای ابیانه، یکی از قدیمی‌ترین و جذاب‌ترین روستاهای ایران، در دل کوه‌های زاگرس و در نزدیکی دشت کویر قرار دارد. این روستا با تاریخچه‌ای بیش از ۴۵۰۰ سال، یکی از آثار ملی ایران ثبت شده و بازتابی از زندگی سنتی و فرهنگ بومی ایرانی است.

معماری خاص خانه‌های ابیانه، با استفاده از آجرهای قرمز و طراحی‌های منحصربه‌فرد که به‌صورت پلکانی در دامنه کوه ساخته شده‌اند، یکی از ویژگی‌های برجسته این روستا به شمار می‌آید.

مردم ابیانه به دلیل دور بودن از مراکز پرجمعیت و انزوای تاریخی، فرهنگ و آداب‌ و رسوم خود را به‌خوبی حفظ کرده‌اند. گویش خاص و پوشش سنتی این روستا شامل لباس‌های رنگارنگ و شلوارهای گشاد برای مردان و چارقدهای سفید برای زنان می‌شوند.

همچنین، صنایع‌ دستی مانند قالی، گلیم و زیورآلات، همراه با محصولات کشاورزی محلی، ابیانه را به مقصدی ایده‌آل برای گردشگران علاقه‌مند به تجربه تاریخ و فرهنگ بومی تبدیل کرده است.

سفر به ابیانه با نوین تراول

با خرید بلیط هواپیما اصفهان از سایت نوین تراول می‌توانید سفری بی‌دغدغه و آسان به استان اصفهان برای بازدید از ابیانه داشته باشید. نوین تراول با ارائه بهترین بلیط پرواز داخلی و بلیط هواپیما خارجی و خدمات اخذ ویزا در کنارتان است.

البته همین حالا می‌توانید از لیست کشورهای بدون ویزا با پاسپورت ایرانی هم مقصد گردشگری خود را انتخاب کنید و به سفری رویایی بروید.

• بیشتر بخوانید: استعلام ممنوع الخروجی؛ هرآنچه باید بدانید!

ابیانه، مقصدی بی‌نظیر برای گردشگران

ابیانه، با جاذبه‌های طبیعی و تاریخی فراوان خود، یکی از محبوب‌ترین مقاصد گردشگری ایران است که در این مطلب از مجله گردشگری نوین تراول به بررسی آن پرداختیم. این روستا با تاریخچه‌ای کهن و مناظر بی‌نظیر خود، مقصدی عالی برای گردشگران داخلی و خارجی محسوب می‌شود.

با بازدید از ابیانه، به دنیای تاریخ و فرهنگ ایران باستان قدم می‌گذارید و از زیبایی‌های طبیعی و معماری منحصربه‌فرد آن لذت می‌برید.