تصور کنید در دل یکی از زیباترین شهرهای دنیا قدم می‌زنید، از کنار بناهای تاریخی باشکوه می‌گذرید، بوی نان سیمیت از گوشه خیابان به مشام می‌رسد و درست در همین لحظه، تنها با یک کارت ساده، به راحتی سوار اتوبوس، مترو، دلموش یا تراموا می‌شوید!

این تصویر زمانی به واقعیت تبدیل می‌شود که شما با سیستم حمل و نقل عمومی در استانبول و استانبول کارت (Istanbulkart) که دسترسی شما به تمام وسایل نقلیه عمومی این شهر را آسان می‌کند آشنا باشید.

پس اگر برای اولین بار است که می‌خواهید به ترکیه سفر کنید و هنوز شناخت درستی از سازوکار وسایل حمل و نقل عمومی استانبول ندارید، پیشنهاد می‌کنیم قبل از خرید بلیط هواپیما به ترکیه تا پایان این مطلب از مجله گردشگری نوین تراول همراه ما باشید.

انواع وسایل حمل و نقل عمومی استانبول

ترکیه یکی از محبوب‌ترین مقاصد گردشگری برای علاقه‌مندان به تاریخ، فرهنگ، طبیعت و خرید است و خوشبختانه در لیست کشورهای بدون ویزا برای ایرانیان قرار دارد. همین موضوع باعث شده سفر به استانبول، آسان‌تر شود. اما برای اینکه از زمان و بودجه سفرتان به بهترین شکل ممکن استفاده کنید، بهتر است قبل از سفر بیشتر درباره سیستم حمل و نقل عمومی در استانبول آشنا شوید.

در ادامه، لیست انواع وسایل حمل و نقل عمومی در استانبول را خواهیم آورد و در بخش‌های بعدی، هرکدام را به‌صورت جداگانه و مفصل توضیح خواهیم داد:

• مترو استانبول (Istanbul Metro) 
• تراموا (Tramway)
• اتوبوس شهری (Public Bus)
• متروبوس (Metrobus)
• کشتی‌ها و حمل‌ونقل دریایی (Ferries & Sea Transport)
• دلموش (Dolmush- Shared Minibuses)
• تاکسی و تاکسی اینترنتی استانبول (Taxis & Ride-Hailing Apps)
• فونیکولار یا قطار کابلی (Funicular)

مترو استانبول (Istanbul Metro)

مترو استانبول بخش مهمی از سیستم حمل و نقل عمومی استانبول است و بسیاری از جاهای دیدنی استانبول و محله‌های معروف شهر را به‌هم وصل می‌کند. مترو استانبول هر روز از ساعت ۶:۱۵ صبح تا نیمه‌شب فعال است و در حال حاضر، دو خط اصلی آن در بخش اروپایی استانبول فعال هستند؛ البته هنوز این دو خط به هم متصل نشده‌اند. از آنجایی‌که هزینه بنزین در استانبول بالا است، توصیه می‌کنیم بهترین جاهای دیدنی استانبول با مترو را در اولویت لیست گردش در استانبول قرار دهید.

• خط M2 (از ینی‌کاپی تا حاجی‌عثمان): طولانی‌ترین و مهم‌ترین خط مترو استانبول است و به احتمال زیاد در طول سفر بارها از این خط استفاده خواهید کرد. از میدان تکسیم (Taksim) تا محله‌های تجاری مثل لونت (Levent) و نیشانتاشی (Nisantasi)، همه با این خط قابل دسترس خواهند بود. حتی برای رسیدن به قسمت قدیمی شهر، می‌توانید از همین خط استفاده کنید. بعضی از ایستگاه‌های مهم این خط عبارت‌اند از:
  • ینی‌کاپی (Yenikapı): از اینجا می‌توانید سوار مترو مارمارای شوید و به‌سمت بخش آسیایی استانبول مثل اوسکودار (Üsküdar) یا آیریلیک چشمه‌سی (Ayrılık Çeşmesi) برسید. از آنجا هم می‌توانید با خط M4 به سمت منطقه پرجنب‌وجوش کادیکوی بروید.
  • هالیچ (Haliç): مناسب برای رسیدن به بازار ادویه و محله امینونو. به خط تراموای T1 هم نزدیک است.
  • شیشانه (Şişhane): پایین خیابان استقلال قرار دارد و به محله زیبای گالاتا نزدیک است.
  • تکسیم (Taksim): قلب تپنده شهر،‌ مملو از مراکز خرید و فروشگاه‌ها و جاهای دیدنی استانبول نزدیک به میدان تکسیم است. از اینجا می‌توانید با فونیکولار F1 به بندر کاباتاش برسید و با کشتی به سمت جزایر پرنس یا بخش آسیایی حرکت کنید.
  • عثمان‌بی (Osmanbey): به محله شیک نیشانتاشی نزدیک است؛ منطقه‌ای با فروشگاه‌های برند و کافه‌های مدرن.
  • لونت (Levent): مراکز خرید معروف کنیون و متروسیتی در نزدیکی همین ایستگاه قرار دارند.
  • دانشگاه آيازآغا (İTÜ Ayazağa): این ایستگاه به مرکز خرید ایستینیه پارک از معروف‌ترین مراکز خرید استانبول نزدیک است.
• خط M1 (از آکسارای تا فرودگاه آتاتورک): اگرچه در گذشته این خط برای دسترسی به فرودگاه آتاتورک استفاده می‌شد، اما حالا این فرودگاه فقط پروازهای VIP و باری دارد. همچنین فرودگاه جدید استانبول که یکی از مهم‌ترین فرودگاه‌های استانبول است، هنوز ایستگاه مترو ندارد، پس خط M1 احتمالاً برای گردش شهری به کارتان نمی‌آید.

تراموا (Tramway)

در میان گزینه‌های متنوع حمل و نقل عمومی در استانبول، ترامواهای تاریخی از محبوبیت خاصی برخوردارند. زیرا علاوه بر جابه‌جایی مسافران، تجربه‌ای فرهنگی و نوستالژیک را هم برای آنها به ارمغان می‌آورند و به‌نوعی جزء تفریحات استانبول هم محسوب می‌شود.

یکی از شناخته‌شده‌ترین خطوط تراموا در بخش اروپایی استانبول، تراموای تاریخی خیابان استقلال (Taksim– Tünel) است که با کد NT شناخته می‌شود و در همین خیابان حرکت می‌کند. این خط از میدان تکسیم آغاز شده و تا ایستگاه تونل (Tünel) ادامه دارد.

واگن‌های قرمز رنگ و طراحی کلاسیک این تراموا، حال‌وهوای خاصی به فضای پرجنب‌وجوش خیابان استقلال داده است. در سمت آسیایی شهر هم خط دیگری با کد T3 فعال است که از اسکله‌ کادیکوی آغاز می‌شود و تا محله‌ مودا امتداد دارد.

این مسیر از میان خیابان‌های آرام و سرسبز عبور می‌کند و فرصتی مناسب برای شناخت بافت محلی منطقه آسیایی استانبول فراهم می‌آورد.

اتوبوس شهری (Public Bus)

اتوبوس‌ها بخش جدایی‌ناپذیری از وسایل حمل و نقل عمومی در استانبول هستند و با بیش از ۴۰۰ خط فعال، تقریبا تمام نقاط شهر را پوشش می‌دهند. اطلاعات مربوط به مقصد و ایستگاه‌های اصلی هر خط، به رنگ زرد روی بدنه اتوبوس‌ها نوشته شده است. این ویژگی به مسافران کمک می‌کند تا به‌راحتی مسیر مورد نظر خود را تشخیص دهند، حتی اگر با زبان ترکی آشنایی نداشته باشند.

اگر قصد دارید به مناطقی بروید که خطوط مترو و تراموا در آن‌ها فعال نیستند مثل بعضی از مناطق مسکونی، تپه‌ها یا بخش‌هایی از ناحیه آسیایی استانبول، اتوبوس بهترین گزینه خواهد بود.

متروبوس (Metrobus)

متروبوس در حقیقت اتوبوس‌هایی هستند که در خطوط اختصاصی حرکت می‌کنند و در ترافیک خیابانی قرار نمی‌گیرند. این اتوبوس‌ها یکی از سیستم‌های حمل و نقل سریع در استانبول هستند که با هدف کاهش ترافیک و آسان شدن رفت‌وآمد در مسیرهای پرتردد، طراحی شده‌اند.

متروبوس عمدتاً مناطق حاشیه‌ای و دورتر شهر را به مرکز متصل می‌کند و بسیاری از ایستگاه‌های آن خارج از محدوده‌های توریستی قرار دارند. به همین دلیل، استفاده از آن برای مسافرانی که برای بازدید از جاهای دیدنی استانبول سفر کرده‌اند، چندان کاربردی نیست.

با این حال، اگر محل اقامت شما در نزدیکی یکی از خطوط متروبوس باشد یا بخواهید به مناطقی دورتر از مرکز شهر بروید، متروبوس می‌تواند گزینه‌ مناسبی باشد.

برای استفاده از متروبوس، پرداخت نقدی یا استفاده از بلیط کاغذی ممکن نیست و تنها استانبول کارت (Istanbul Kart) یا کارت اشتراکی ماهانه (Mavi Kart) قابل قبول است. این کارت‌ها را می‌توان در ایستگاه‌های متروبوس تهیه یا شارژ کرد.

کشتی‌ها و حمل‌ونقل دریایی (Ferries & Sea Transport)

این کشتی‌ها، برای عبور از بخش اروپایی به آسیایی، بهترین گزینه هستند و هر روز توسط هزاران شهروند و گردشگر خارجی مورد استفاده قرار می‌گیرند. مهم‌ترین مزیت استفاده از این کشتی‌ها گریز از ترافیک‌های سنگین روی پل‌های شلوغ بسفر است.

همچنین سفر با کشتی، علاوه بر مدیریت بهینه زمان، یک فرصت استثنایی برای تماشای شهر از زاویه‌ای متفاوت است. در عین حال، هزینه استفاده از کشتی نسبت به تورهای تفریحی دریایی بسیار کمتر است و می‌توان گفت یکی از مقرون‌به‌صرفه‌ترین روش‌ها برای گشت‌وگذار آبی در استانبول محسوب می‌شود. در سمت اروپایی استانبول، اسکله‌های اصلی عبارت‌اند از:

• امینونو (Eminönü)
• کاباتاش (Kabataş)
• کاراکوی (Karaköy)
• بشیکتاش (Beşiktaş)

و در سمت آسیایی:

• اسکله‌ی اوسکودار (Üsküdar)
• اسکله‌ی کادیکوی (Kadıköy)

کشتی‌های عمومی معمولاً از حدود ۷ صبح تا نیمه‌شب فعال هستند. برای ورود به کشتی‌ها هم می‌توانید از استانبول کارت (Istanbul Kart) استفاده کنید. قیمت بلیط مسیر رفت به این جزایر تنها ۵۸ لیر است و تجربه‌ای آرامش‌بخش و دور از هیاهوی شهر را برایتان رقم خواهد زد.

همچنین اگر قصد دارید از مناظر زیبای تنگه بسفر لذت ببرید، پیشنهاد می‌کنیم کشتی‌های گردشگری را از اسکله‌های بشیکتاش یا اورتاکوی انتخاب کنید؛ چرا که کشتی‌های اسکله امینونو معمولاً شلوغ‌ و پرجمعیت هستند.

دلموش (Dolmuş – Shared Minibuses)

دُلموش یکی از جالب‌ترین روش‌های حمل و نقل عمومی در استانبول بوده و نوعی مینی‌بوس اشتراکی است که هزینه آن بین تاکسی و اتوبوس قرار می‌گیرد و در مسیرهای مشخصی تردد می‌کند. دلموش‌ها ۲۴ ساعته فعال‌اند و به‌خصوص در ساعات شب یا زمانی که دسترسی به مترو و تراموا محدود است، بسیار کاربردی هستند.

دلموش‌ها معمولاً ظرفیت ۸ نفره دارند و تنها زمانی حرکت می‌کنند که پر شده باشند. برخلاف اتوبوس یا مترو، در دلموش می‌توانید در هر نقطه از مسیر، به راننده اطلاع دهید و پیاده شوید. برای پرداخت هزینه هم پس از نشستن، مقصد خود را اعلام کرده و هزینه نقدی را مستقیم به راننده پرداخت می‌کنید. بعضی از رایج‌ترین خطوط دلموش در بخش اروپایی استانبول عبارت‌اند از:

• بشیکتاش– تکسیم
• تکسیم– باکرکوی، یشیل‌کوی
• ساری‌یر– بشیکتاش

و در بخش آسیایی هم مسیرهای پرکاربردی مثل:

• کادیکوی– اسکودار

همچنین بعضی خطوط دلموش از بخش اروپایی به آسیایی هم در دسترس هستند که حرکت آن‌ها از مناطقی مثل تکسیم و بشیکتاش انجام می‌شود. در کنار هزینه‌های حمل‌ونقل در استانبول، هزینه‌های دیگری مثل خورد‌وخوراک، بازدید از اماکن دیدنی، خرید و… هم وجود دارد.

اگر برنامه‌ریزی مالی دقیقی داشته باشید، می‌توانید یک سفر مقرون‌به‌صرفه و اقتصادی را تجربه کنید. یکی از راهکارهای مدیریت هزینه، استفاده از ارز مسافرتی است که با نرخ مناسب‌تری نسبت به بازار توسط دولت به گردشگران اختصاص داده می‌شود.

اگر نمی‌دانید چطور باید این ارز را تهیه کنید، پیشنهاد می‌کنیم مطلب ارز مسافرتی را مطالعه کنید تا با مراحل دریافت آن آشنا شوید.

تاکسی و تاکسی اینترنتی (Taxis & Ride-Hailing Apps)

در شهری بزرگ و همیشه زنده مثل استانبول، تاکسی‌ها نقش مهمی در سیستم حمل‌ونقل دارند. با وجود بیش از ۱۸۰۰۰ تاکسی فعال در سطح شهر، تقریباً در هر ساعتی از شبانه‌روز می‌توانید یکی از آن‌ها را پیدا کنید. رنگ تاکسی‌ها معمولاً زرد، فیروزه‌ای یا مشکی است و همگی به تاکسی‌متر مجهز هستند.

نرخ پایه برای تاکسی‌های زرد از ۲۴٫۵۵ لیر شروع می‌شود و به ازای هر کیلومتر، ۱۷٫۶۱ لیر به آن اضافه می‌شود. کمترین هزینه‌ی قابل پرداخت هم ۹۰ لیر است.

در تاکسی‌های فیروزه‌ای، نرخ‌ها کمی بالاتر هستند. البته این نرخ‌ها ممکن است بسته به ترافیک و مقصد نهایی، کمی تغییر کنند.

در کنار تاکسی‌های معمولی، گزینه‌هایی مثل تاکسی اینترنتی (از طریق اپلیکیشن‌های بومی مثل BiTaksi یا iTaksi) هم در دسترس است که معمولا قابل‌اعتماد و با قابلیت رهگیری قیمت در لحظه هستند.

از سوی دیگر، اگر می‌خواهید سریع‌تر از ترافیک فرار کنید، می‌توانید از تاکسی دریایی یا Deniz Taksi استفاده کنید. این سرویس از طریق اپلیکیشن IBB Deniz Taksi قابل رزرو است و در ۲۴ ساعت شبانه‌روز فعال است. تاکسی‌های دریایی از اسکله‌ای به اسکله دیگر حرکت می‌کنند و ظرفیت آن‌ها تا ۱۰ نفر است.

فونیکولار (Funicular)

فونیکولارها یکی از مدرن‌ترین روش‌های حمل و نقل عمومی در استانبول هستند. این قطارهای کابلی که در مسیرهای کوتاه اما بسیار کاربردی فعالیت می‌کنند، شما را در زمان بسیار کوتاهی از نقاط مرتفع به مناطق پایین‌تر (یا بالعکس) می‌رسانند.

مسیرهای فعال فونیکولار در استانبول عبارت‌اند از:

1. فونیکولار کاراکوی– تونل (T): این خط کوتاه و کاربردی، شما را از پایین خیابان استقلال (کاراکوی) به منطقه تونل و بالعکس می‌رساند. با استفاده از آن می‌توانید از بالا رفتن از شیب‌های تند خیابان‌های محله گالاتا صرف‌نظر کنید. پس از رسیدن به ایستگاه تونل، می‌توانید با تراموای تاریخی (NT) مسیر خود را تا میدان تکسیم ادامه دهید. ساعت فعالیت آن از ۷ صبح تا ۹ شب است.
2. فونیکولار تکسیم– کاباتاش (F1): این خط شما را مستقیماً از میدان تکسیم به اسکله کاباتاش می‌برد. در کاباتاش می‌توانید سوار تراموای خط T1 شوید که به‌سمت شهر قدیم (سلطان احمد و ایاصوفیه) می‌رود یا از اسکله سوار کشتی‌هایی شوید که به جزایر پرنس می‌روند. همچنین برای رسیدن به منطقه شاخ طلایی هم می‌توانید از متروی خط M2 در تکسیم استفاده کنید و در ایستگاه هالیچ (Haliç) پیاده شوید.

قیمت حمل و نقل عمومی در استانبول

حمل و نقل عمومی در استانبول به‌خاطر قیمت مناسب و تنوع بالا، یکی از بهترین گزینه‌ها برای جابه‌جایی در این شهر بزرگ و پرتردد به شمار می‌رود. وقتی با سیستم حمل و نقل عمومی استانبول آشنا شوید، متوجه خواهید شد که چقدر سفر کردن در این شهر راحت و مقرون‌به‌صرفه است. در ادامه، برای هر یک از وسایل حمل و نقل عمومی که پیش‌تر معرفی کردیم، قیمت تقریبی بلیط یا کرایه را خواهیم آورد:

استانبول کارت چیست؟

استانبول کارت (Istanbulkart) یک کارت هوشمند و الکترونیکی است که به‌عنوان کلید اصلی استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی در استانبول عمل می‌کند. با داشتن این کارت می‌توانید با پرداخت هزینه و بدون نیاز به پول نقد، از انواع وسایل نقلیه مثل مترو، تراموا، اتوبوس، متروبوس، کشتی و حتی فونیکولار استفاده کنید.

برای پرداخت هزینه حمل و نقل عمومی در استانبول با این کارت، ابتدا باید آن را از دستگاه‌های فروش خودکار بلیط (Biletmatik) که در ایستگاه‌های مترو، تراموا، اتوبوس و کشتی قرار دارند یا از کیوسک‌ها و فروشگاه‌های مختلف در سطح شهر خریداری کنید. قیمت استانبول کارت معمولاً شامل مبلغی برای خود کارت و مقداری شارژ اولیه است.

پس از دریافت کارت، باید آن را شارژ کنید. برای این کار می‌توانید به همان دستگاه‌های فروش خودکار مراجعه کرده و با وارد کردن مبلغ دلخواه، کارت خود را شارژ کنید. همچنین می‌توانید از اپلیکیشن رسمی استانبول کارت برای مشاهده موجودی و شارژ کارت به صورت آنلاین استفاده کنید.

زمانی که کارت خود را شارژ کردید، برای استفاده کافی است هنگام سوار شدن به هر وسیله، کارت را مقابل دستگاه کارت‌خوان قرار دهید تا هزینه سفر به‌صورت خودکار از موجودی کارت شما کسر شود.

اپلیکیشن‌های کاربردی برای حمل‌ونقل عمومی در استانبول

برای بهره‌مندی بهتر از سیستم حمل و نقل عمومی در استانبول، اطلاع از مسیرها، زمان‌بندی وسایل نقلیه و خرید آنلاین بلیط، بهتر است از اپلیکیشن‌های تخصصی استفاده کنید. این برنامه‌ها به شما کمک می‌کنند تا مسیرهای بهینه‌تر را انتخاب کنید و با کمترین هزینه و زمان، به مقصد برسید. در ادامه، چند اپلیکیشن کاربردی و محبوب برای حمل‌ونقل عمومی در استانبول را معرفی خواهیم کرد:

• Moovit | موویت: زمان رسیدن مترو، اتوبوس یا تراموا را به‌صورت زنده نشان می‌دهد و برای مسیریابی اتوبوس و مترو هم کاربرد دارد.
• Trafi | ترافی: یک اپلیکیشن عالی برای مقایسه زمان‌ها، انتخاب سریع‌ترین مسیر و دیدن زمان‌بندی‌ها است.
• İstanbulkart Mobil |‌ ایستانبول کارت موبیل: اپ رسمی استانبول کارت است و برای بررسی موجودی، شارژ آنلاین کارت، ثبت کارت شخصی و پیگیری تراکنش‌ها استفاده می‌شود.
• Google Maps | گوگل مپس: نقشه دقیق همراه با زمان تقریبی رسیدن وسایل حمل‌ونقل و پیشنهاد مسیر با ترکیب مترو، تراموا و پیاده‌روی.
• BiTaksi | بی تاکسی: اپلیکیشن درخواست تاکسی رسمی در استانبول (مشابه اسنپ)، با امکان پرداخت نقدی یا کارت بانکی.
• İBB CepTrafik | آی.بی.بی. سپ ترافیک: اپ رسمی شهرداری استانبول برای مشاهده ترافیک لحظه‌ای، دوربین‌های جاده‌ای، تصادفات و وضعیت مسیرها.
• Uber | اوبر: در بعضی مناطق استانبول فعال است و برای درخواست خودروهای شخصی یا تاکسی رسمی کاربرد دارد.

سفر به استانبول با نوین تراول

اگر به‌دنبال تجربه‌ای مطمئن و مقرون‌به‌صرفه در خرید بلیط هواپیما و خدمات سفر هستید، نوین تراول یکی از بهترین انتخاب‌ها برای شماست. این سامانه با ارائه‌ انواع خدمات پروازی، امکان خرید بلیط ارزان هواپیما و بلیط هواپیما تهران به استانبول را به ساده‌ترین شکل ممکن فراهم کرده است. از بلیط هواپیما چارتر گرفته تا بلیط هواپیما سیستمی، همه با تنوع بالا و قیمت‌های رقابتی در اختیار کاربران قرار دارد.

پشتیبانی حرفه‌ای، رابط کاربری ساده و تنوع مسیرهای پروازی، از دیگر مزایای این مجموعه است. همین حالا بلیط هواپیما استانبول را با بهترین قیمت از سایت ۱۶۰۶ نوین تراول تهیه کنید.

درباره حمل و نقل عمومی در استانبول بدانید

اگر برای اولین بار است که به استانبول سفر می‌کنید، با دانستن نکات زیر می‌توانید زمان و بودجه‌تان را بهتر مدیریت کنید و از سفر خود نهایت لذت را ببرید:

1. استفاده از استانبول کارت باعث کاهش چشمگیر هزینه سفر می‌شود. قیمت حمل و نقل عمومی در استانبول برای دارندگان این کارت به‌مراتب ارزان‌تر از بلیط‌های تک‌سفره است.
2. سفر در ساعات غیرپیک (بین ۱۰ صبح تا ۴ عصر) راحت‌تر و مقرون‌به‌صرفه‌تر است.
3. اپلیکیشن‌هایی مثل Moovit و İstanbulkart Mobil را برای پیدا کردن مسیرهای سریع‌تر و شارژ کارت حتما نصب کنید.
4. در اکثر وسایل نقلیه عمومی، پرداخت نقدی امکان‌پذیر نبوده و استانبول کارت تنها روش معتبر پرداخت است.
5. بلیط وسایل نقلیه را نمی‌توان بازگرداند یا استرداد کرد.
6. کودکان زیر ۶ سال نیاز به بلیط یا استانبول کارت ندارند.

همچنین اگر قصد سفر به استانبول را دارید، می‌توانید از خدمات سامانه گردشگری نوین تراول بهره‌مند شوید. از رزرو هتل تا راهنمای سفر و بلیط هواپیما استانبول، همه‌چیز را در اختیار شما قرار داده‌ایم تا به‌راحتی و با چند کلیک، سفر خود را آغاز کنید.

سوالات متداول