شهر تهران با تاریخ، فرهنگ و زیبایی‌های پنهان خود، مکانی شگفت‌انگیز برای کشف بناهای مذهبی و تاریخی است. در میان جاهای دیدنی تهران، کلیساهای تهران جایگاه ویژه‌ای دارند. این کلیساها نه تنها یادآور تاریخ همزیستی ادیان مختلف در ایران هستند، بلکه با معماری بی‌نظیر خود، از زیباترین نقاط دیدنی تهران به شمار می‌آیند.

از کلیساهای تاریخی گرفته تا بناهای مدرن‌تر، این ساختمان‌ها می‌توانند مقصدی جذاب برای بازدید، عکاسی و حتی تجربه آرامشی در قلب شهر شلوغ تهران باشند. برای سفری آسان و سریع به تهران و بازدید از کلیساهای دیدنی آن، انتخاب بهترین سایت خرید بلیط پرواز داخلی می‌تواند شما را از دغدغه‌های سفر رها کند.

در این مطلب از  مجله گردشگری نوین تراول، قصد داریم به معرفی تعدادی از کلیساهای معروف تهران بپردازیم و اطلاعات جامعی در مورد آدرس کلیساهای تهران، شرایط بازدید و جزئیات جذاب آن‌ها ارائه دهیم.

تاریخچه کلیساهای تهران

کلیساهای تهران بخش مهمی از تاریخ همزیستی ادیان در این شهر را به تصویر می‌کشند. با آغاز قرن نوزدهم و رشد جامعه ارمنی‌های ایران، اولین کلیساها در تهران بنا شدند. کلیسای «سورپ گئورگ» به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین کلیساهای این شهر، نمونه‌ای از این تلاش‌هاست.

پس از آن، با گسترش روابط فرهنگی و اقتصادی با کشورهای غربی و ورود اقوام مختلف مسیحی به تهران، کلیساهای دیگری نیز در مناطق مختلف شهر ساخته شدند. هر یک از این کلیساها، چه متعلق به ارامنه و چه کاتولیک‌ها، داستانی از تلاش برای حفظ هویت مذهبی و فرهنگی خود در یک جامعه چند فرهنگی را روایت می‌کنند.

امروزه، این بناها نه ‌تنها نماد ایمان هستند، بلکه به‌ عنوان میراث فرهنگی و تاریخی شهر نیز شناخته می‌شوند.

• بیشتر بخوانید:‌ باغ فردوس تهران

معرفی کلیساهای معروف تهران

کلیساهای معروف تهران نه تنها مکان‌هایی مذهبی، بلکه نمادی از تاریخ و معماری غنی این شهر هستند. این کلیساها به دلیل طراحی منحصر ‌به ‌فرد و قدمت تاریخی خود، در میان گردشگران و علاقه‌مندان به فرهنگ جایگاه ویژه‌ای دارند.

در ادامه ۵ کلیسای معروف تهران را با جزئیات بیشتری معرفی می‌کنیم.

کلیسای سرکیس مقدس

کلیسای سرکیس مقدس، یکی از بزرگ‌ترین و شناخته‌شده‌ترین کلیساهای ارامنه در تهران، در منطقه ۶ واقع شده و محل استقرار خلیفه‌گری ارامنه تهران است. این کلیسا به نام یکی از قدیسان کلیسای حواری ارمنی نام‌گذاری شده که زمانی در ایران زندگی می‌کرد و در جنگ‌های زمان ساسانیان نقش داشت، اما به اتهام ترویج مسیحیت به همراه پسرش کشته شد.

این بنا به همت خیر ارمنی «مارگار سرکیسیان» و براساس طراحی معمار ارمنی «آفتاندیلیان» در سال ۱۳۴۹ ساخته و در سال ۱۳۵۲ با حضور پنج هزار نفر از ارامنه و رهبری عالیجناب خورن اول تقدیس شد.

ساختار کلیسا به شکل مستطیلی (پلان بازیلیک) و به طول ۳۶.۵ و عرض ۱۷.۸ متر طراحی شده و از سبک معماری کلیساهای قرون وسطی و دوران جدید ارمنستان الهام گرفته است.

رزرو بلیط هواپیما

• بیشتر بخوانید:‌ برج طغرل تهران

این کلیسا دارای یک گنبد ۱۶ ضلعی با نورگیرهای بزرگ، دو برج ناقوس‌خانه در بخش غربی و سه ورودی در بخش‌های مختلف است. دیوارهای خارجی از سنگ مرمر سفید و دیوارها و سقف داخلی از گچ ساخته شده‌اند. نقاشی‌های انجیلی بر دیوارهای بالای محراب جلوه‌ای معنوی به فضای داخلی داده‌اند.

در محوطه کلیسا، بنای یادبودی از جنس سنگ مرمر سفید به یاد نسل‌کشی ارامنه در سال ۱۹۱۵ قرار دارد که سالانه مراسم بزرگداشت قربانیان این فاجعه برگزار می‌شود. همچنین، مقبره اسقف فقید «آرداک مانوکیان» در این محوطه قرار دارد که نزد جامعه ارمنی بسیار مورد احترام است.

• آدرس: تهران، خیابان کریم‌خان زند، خیابان نجات‌اللهی، پلاک ۱۱۲
• لوکیشن کلیسای سرکیس مقدس روی نقشه گوگل
• تلفن تماس: ۸۸۹۰۱۶۳۴-۰۲۱
• امکان بازدید: 13 تا 16

کلیسای مریم مقدس

کلیسای مریم مقدس، واقع در منطقه ۱۱ تهران، در دوره پهلوی و بین سال‌های ۱۳۱۷ تا ۱۳۲۴ ساخته شد و در سال ۱۳۸۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. این کلیسا به هزینه شخصی «رومان عیسی‌یان» و طراحی معمار برجسته «نیکولای مارکوف» ساخته شد و تا پیش از ساخت کلیسای سرکیس مقدس، مرکز اصلی ارامنه تهران محسوب می‌شد.

طراحی این بنا از معماری کلیساهای سده‌های هفتم تا دهم میلادی منطقه تایک در ارمنستان الهام گرفته شده است. کلیسا بر روی صفه‌ای با ابعاد ۲۰ در ۳۲ متر و با مساحتی حدود ۵۵۰ متر مربع ساخته شده و نمای آن از سنگ بازالت خاکستری است.

این کلیسا دارای سه ورودی و پلکانی در بخش غربی و بازوهای شمالی و جنوبی است. نقشه کلیسا از داخل و خارج به شکل صلیب طراحی شده و محراب آن مطابق سنت ارامنه در بخش شرقی قرار دارد.

• بیشتر بخوانید: باغ کتاب تهران

گنبد اصلی این کلیسا ۱۲ ضلعی است و ۱۲ نورگیر دارد. گنبد ناقوس‌خانه در سمت غربی بنا با ۶ ستون ساخته شده و برخلاف معماری سنتی ارمنی، تحت تأثیر سبک بیزانسی است که در آن زمان در گرجستان و روسیه رایج بود. ورودی اصلی کلیسا دارای سردری با معماری الهام‌ گرفته از کلیساهای سده‌های چهارم و پنجم میلادی ارمنستان است.

در نزدیکی کلیسا، موزه اسقف اعظم آرداک مانوکیان، یا موزه ملی ارمنی‌ها، قرار دارد که در سال ۲۰۰۸ افتتاح شده است. این موزه شامل مجموعه‌ای از نقشه‌ها، کتب خطی، لوازم کلیسایی، لباس‌های سنتی و آثار هنری ارامنه ایران است و به‌عنوان یک مرکز فرهنگی مهم شناخته می‌شود.

• آدرس: تهران، خیابان جمهوری، خیابان میرزا کوچک‌خان
• لوکیشن کلیسای مریم مقدس روی نقشه گوگل
• امکان بازدید: در روزهایی که مراسم مذهبی در کلیسا برگزار نمی‌شود باید با هماهنگی و مجوز قبلی بازدید فرمایید.

کلیسای تادئوس و بارتوقیمئوس مقدس

این کلیسا، یکی از قدیمی‌ترین کلیساهای تهران، در منطقه ۱۲ واقع شده و نام آن از دو تن از حواریون حضرت مسیح الهام گرفته است که مسیحیت را به ارمنستان آوردند. براساس سنگ یادبودی که در کنار ورودی کلیسا قرار دارد، این بنا در سال ۱۱۸۷ شمسی (۱۸۰۸ میلادی) ساخته شده، اما اسنادی دیگر نشان می‌دهند که در سال ۱۱۶۰ خورشیدی (۱۷۸۸ میلادی) توسط اسقف اعظم «گریکور دِرهُوانِسیان» تقدیس شده است.

ارامنه در دوره نادرشاه افشار و قبل از سلطنت کریم‌خان زند به تهران مهاجرت کردند و در محله شاه عبدالعظیم سکونت یافتند. افزایش جمعیت این گروه باعث شد که کلیسای تادئوس و بارتوقیمئوس مقدس، به‌عنوان نخستین کلیسای ارامنه در تهران، در کوچه ارامنه ساخته شود.

این کلیسا توسط ۱۰ شیشه‌بر ارمنی که برای آینه‌کاری‌های کاخ گلستان به تهران آمده بودند، در دوره قاجار بنا شد. دو قبر از این هنرمندان همچنان در حیاط کلیسا باقی مانده است.

• بیشتر بخوانید: راهنمای بازدید از پارک ملت تهران

ساختمان کلیسا دارای شباهت‌های معماری بسیاری به کلیساهای جلفای اصفهان است. مساحت کلیسا تنها ۵۰ متر مربع است و همراه با حیاط و دیگر بخش‌های محوطه، ۳۵۰ متر مربع را در بر می‌گیرد.

در سال ۱۳۴۸، هنگام رنگ‌آمیزی دیوارها، نقاشی‌هایی زیبا از سفرای روسیه و انگلستان، اسکندر، شاهزادگان گرجستان و گل‌ها و پرندگان در زیر گچ کشف شدند. برخی محققان این آثار را به هنرمندی به نام «هوناتان» نسبت می‌دهند.

در این کلیسا، افراد برجسته‌ای همچون هنری لیندس (افسر ارتش ایران)، چارلز آلیسون (وزیر مختار انگلستان)، و پزشکان و دیپلمات‌های روسیه دفن شده‌اند؛ چراکه در آن زمان قبرستان مسیحیان وجود نداشت.

هر سال در مهرماه، سالگرد قدیسان تادئوس و بارتوقیمئوس با برگزاری مراسمی گرامی داشته می‌شود و اولین جمعه هر ماه میلادی نیز در این کلیسا آیینی مذهبی برگزار می‌گردد.

• آدرس: تهران، بازار، خیابان مولوی، شهید مصطفی خمینی، چهارراه مولوی، بازار حضرتی، کوچه ارامنه
• لوکیشن کلیسای تادئوس و بارتوقیمئوس مقدس روی نقشه گوگل
• تلفن تماس:۵۵۰۴۰۹۰۰-۰۲۱
• امکان بازدید: هر روز از ساعت 10 الی 19

کلیسای گریگور لوساووریچ مقدس

کلیسای گریگور لوساووریچ مقدس در منطقه ۸ تهران قرار دارد و یکی از بناهای برجسته جامعه ارامنه است. زمین این کلیسا در سال ۱۳۵۴ خورشیدی با کمک مالی ارامنه محله و شورای خلیفه‌گری خریداری شد.

هزینه ساخت آن نیز به عهده خیری به نام «گریگور ملیکیان» بود. معماری این کلیسا، که توسط «ژیرایر سیمونیان» طراحی شد، در سال ۱۳۶۲ به اتمام رسید و در ژانویه ۱۹۸۳ میلادی توسط اسقف اعظم آرداک مانوکیان تقدیس گردید.

طرح معماری کلیسا و گنبد آن شباهت زیادی به کلیسای هریپسیمه مقدس در اجمیادزین ارمنستان دارد. این بنا با استفاده از مصالحی همچون بتن، فلز، آجر و سنگ ساخته شده و نمایی سیمانی دارد. یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد این کلیسا مقاومت آن در برابر زلزله‌های شدید است.

بلیط هواپیما داخلی بلیط هواپیما خارجی

• بیشتر بخوانید: فرحزاد تهران

گریگور لوساووریچ، ملقب به «گریگور روشنگر»، اولین رهبر دینی ارامنه و از خاندان سورن ایرانی بود. او در اوایل قرن چهارم میلادی، پادشاه اشکانی ارمنستان را به مسیحیت دعوت کرد، اما ابتدا به زندان افتاد و ۱۳ سال در سیاهچالی در دامنه آرارات زندانی بود.

پس از درمان پادشاه از بیماری سخت، گریگور به‌عنوان رهبر کلیسای ارمنستان شناخته شد و در سال ۳۰۲ میلادی مسیحیت را به‌عنوان دین رسمی ارمنستان معرفی کرد.

این کلیسا، که به نام او بنا شده، نمادی از تاریخ و فرهنگ ارامنه است و در کنار معماری خاص خود، یادآور تلاش‌های گریگور برای گسترش مسیحیت در ارمنستان و پیوند او با تاریخ ایران است.

• آدرس: تهران، مجیدیه، خیابان ۱۶ متری اول، خیابان شهید همایی، کوچه جمشید رویان
• لوکیشن کلیسای گریگور لوساووریچ مقدس روی نقشه گوگل
• تلفن تماس: ۲۲۳۰۲۳۳۲-۰۲۱
• امکان بازدید: یکشنبه ها از ساعت 9:00 الی 17:00

کلیسای گئورگ مقدس

کلیسای گئورگ مقدس، یکی از قدیمی‌ترین کلیساهای تهران، در منطقه ۱۲ واقع شده است. این بنا ابتدا در فاصله سال‌های ۱۷۹۰ تا ۱۷۹۵ میلادی به‌صورت محرابی کوچک توسط دو ارمنی به نام‌های هوسپیان و استپانیان ساخته شد که از منطقه قره‌باغ به تهران کوچ کرده بودند.

این گروه در نتیجه لشکرکشی‌های آقا محمدخان قاجار به قفقاز به این شهر آورده شده بودند. کلیسا در سال ۱۲۱۴ شمسی (۱۸۳۵ میلادی) به‌طور رسمی تبدیل به کلیسا شد و پس از بازسازی در سال ۱۲۶۱ خورشیدی (۱۸۸۲ میلادی) شکل کنونی خود را یافت.

کلیسای گئورگ مقدس تماما با آجر ساخته شده و دیوارهای داخلی آن با گچ پوشیده شده‌اند. محراب در بخش شرقی تالار اصلی قرار گرفته و گنبدی با نورگیرهای متعدد بر فراز چهار ستون کلیسا بنا شده است. این ستون‌ها تالار را به دو راهروی جانبی و یک فضای میانی تقسیم کرده‌اند. به‌دلیل کمبود فضای کافی، برج ناقوس سه طبقه‌ای در بخش جنوبی کلیسا ساخته شده است.

• بیشتر بخوانید:‌ جاهای دیدنی دربند

یکی از ویژگی‌های برجسته این کلیسا، وجود سنگ‌قبرهای متعدد بر دیوارهای خارجی و برج ناقوس آن است. کلیسای گئورگ در ۱۹ تیر ۱۳۵۷ با شماره ۱۶۲۱ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد. نام این کلیسا برگرفته از سردار ارمنی، گئورگ مقدس است که در سال ۳۰۳ میلادی در راه ترویج مسیحیت جان خود را از دست داد.

افراد سرشناس بسیاری در حیاط کلیسا به خاک سپرده شده‌اند. این کلیسا در تاریخچه خود یادآور دوره‌ای است که ارامنه نقش مهمی در زندگی فرهنگی و اجتماعی منطقه داشتند.

• آدرس: تهران، خیابان حنیف‌نژاد، میدان وحدت اسلامی، بازارچه قوام‌الدوله، کوچه کلیسا
• لوکیشن کلیسای سورپ گئورگ روی نقشه گوگل
• امکان بازدید: برای عموم آزاد نیست و تنها با هماهنگی قبلی و دریافت مجوز امکان‌پذیر است.

کلیسای سنت جوزف از کلیساهای تهران

کلیسای حضرت یوسف یا سنت ژوزف، اولین کلیسای کاتولیک تهران و یکی از زیباترین کلیساهای شهر، در سال ۱۳۲۹ شمسی ساخته شد. این بنا که متعلق به آشوریان کاتولیک است، از تمدن باستانی آشور الهام گرفته و بر روی صفه‌ای بلند بنا شده است. برای رسیدن به کلیسا، باید از هشت پله در سمت غربی عبور کرد که شما را به حیاط می‌رساند.

طراحی کلیسا به شکل پلان مستطیلی بازیلیک است که در جهت شرق به غرب کشیده شده و محراب آن در بخش شرقی قرار دارد. در جلوی محراب دو نیم‌ستون تزیینی وجود دارند که به همراه نورگیرهای متعدد روی دیوارهای شمالی و جنوبی و هشت نورگیر روی گنبد، فضای داخلی را روشن و آرامش‌بخش می‌کنند.

رنگ‌های زرد، کرم، طلایی و آبی که در طراحی داخلی استفاده شده‌اند، هارمونی خاصی ایجاد کرده‌اند و فضایی ساده و بی‌آلایش اما بسیار دلنشین به وجود آورده‌اند.

• بیشتر بخوانید: درکه مقصد محبوب طبیعت‌گردی در تهران

یکی از بخش‌های برجسته کلیسای حضرت یوسف سردر آن است که با کنگره‌های مشابه دژهای باستانی طراحی شده و الهامی از دروازه معروف شهر بابل است. این کلیسا میزبان جشن‌ها و آیین‌های مهمی از جمله میلاد مسیح، شب ژانویه، عید آب پادشاهان و جشن سال نو آشوری‌ها است که در آن جامعه آشوری‌های کاتولیک گرد هم می‌آیند و این مناسبت‌ها را گرامی می‌دارند.

این کلیسا با تلفیقی از معماری تاریخی و فرهنگ مذهبی، یادآور تمدن کهن آشوری و جایگاه آن در تاریخ مسیحیت است و در عین حال یکی از نمادهای مهم تنوع مذهبی تهران به شمار می‌رود.

• آدرس: تهران، خیابان انقلاب، خیابان فرصت (موسوی)، پلاک 91
• لوکیشن کلیسای حضرت یوسف (ع) روی نقشه گوگل
• تلفن تماس: ۸۸۸۲۳۵۴۹-۰۲۱
• امکان بازدید: با هماهنگی قبلی و دریافت مجوز امکان‌پذیر است.

کلیسای نیکلای مقدس تهران

کلیسای جامع سنت نیکلای مقدس، واقع در خیابان شهید مفتح تهران، از سال ۱۳۲۰ تاکنون به‌عنوان یکی از مراکز اصلی مسیحیان ارتدکس شرقی در ایران شناخته می‌شود. این کلیسا توسط مهاجران روس در دهه ۱۹۴۰ میلادی و در دوران پهلوی ساخته شد. پس از انقلاب برای مدتی تعطیل بود اما در سال ۱۹۹۵ با اعزام اسقفی از مسکو دوباره فعالیت خود را از سر گرفت.

نام این کلیسا از آخرین تزار روسیه، نیکلای مقدس، گرفته شده است. نیکلای قدیس که به‌دست بلشویک‌ها به قتل رسید، توسط کلیسای ارتدکس به‌عنوان قدیس شناخته می‌شود و لقب «نیکلای قدیس رنج کشیده» به او داده شده است. این کلیسا به افتخار او نام‌گذاری شده است. بنای کلیسا شامل طاق‌ها، نقاشی‌های دیواری، محراب و پنجره‌های رنگی است و معماری آن بازتابی از معماری کلیساهای سنتی روسی است.

برخی از اشیای گران‌بهای داخل کلیسا پس از تخریب کلیسای زرگنده توسط مهاجران روس به ایران آورده شدند. امروزه جمعیت کمی از مسیحیان ارتدکس در ایران زندگی می‌کنند، بنابراین فعالیت‌های مذهبی محدودی در این کلیسا برگزار می‌شود. این بنا روبه‌روی سفارت سابق آمریکا قرار دارد و از جمله مواردی است که دوستداران میراث فرهنگی در تلاش‌اند تا آن را به فهرست آثار ملی ایران اضافه کنند.

متأسفانه امکان بازدید عمومی از داخل کلیسا وجود ندارد، مگر با هماهنگی قبلی. در کنار کلیسا، یکی از قبرستان‌های ارتدکس ایران قرار دارد. همچنین خشک شدن چاه آب باعث شده است باغ کلیسا نیز از بین برود.

• آدرس: تهران، خیابان شهید مفتح، بعد از خیابان طالقانی، کوی عطارد
• لوکیشن کلیسای نیکلای مقدس روی نقشه گوگل
• تلفن تماس: ۸۸۳۰۱۰۶۷-۰۲۱
• امکان بازدید: با هماهنگی قبلی و دریافت مجوز امکان‌پذیر است.

کلیسای میناس مقدس تهران

کلیسای سنت میناس، واقع در ده ونک تهران، یکی دیگر از کلیساهای تهران و جاهای دیدنی تهران است که در سال ۱۲۳۵ شمسی و در دوره قاجار به دستور و هزینه شخصی «حسن مستوفی‌الممالک» ساخته شد. او که یکی از رجال برجسته آن دوره بود، گروهی از ارامنه چهارمحال و بختیاری را در این منطقه اسکان داد. نام او بر صلیب برنزی کلیسا حک شده و یادگاری از این اقدام خیرخواهانه به شمار می‌آید.

کلیسای سنت میناس نام خود را از یکی از قدیسان مسیحیت گرفته است. این قدیس که ابتدا از فرماندهان امپراتوری روم بود، پس از موفقیت در مأموریت‌های خود به دین مسیحیت گروید. این تغییر باعث خشم قیصر شد و به دستور او سنت میناس به شهادت رسید.

بنای کلیسا با مصالحی مانند آجر، خشت و گچ ساخته شده و پلان آن مستطیلی به طول ۱۷ متر و عرض ۵.۹ متر است. ۶ ستون چوبی وظیفه تحمل سقف را برعهده دارند. کلیسا دو ورودی جنوبی و غربی دارد و ناقوس‌خانه‌ای کوچک در ورودی جنوبی قرار گرفته است.

جالب اینجاست که سطح داخلی کلیسا دو پله پایین‌تر از سطح حیاط است. نورگیرهایی در سه سمت بنا، فضای داخلی را روشن می‌کنند. در حیاط کلیسا بخشی از یک قبرستان قدیمی قرار دارد که علاوه بر ارامنه، قبرهایی متعلق به مسیحیان روسی و انگلیسی نیز در آن دیده می‌شود.

این کلیسا همچنان فعال است و تحت نظارت شورای خلیفه‌گری ارامنه تهران، در طول سال میزبان مراسم مذهبی گوناگونی است. کلیسای سنت میناس در تاریخ ۱۱ دی ۱۳۸۰ با شماره ثبت ۴۶۸۰ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت و امروزه به‌عنوان یکی از یادگارهای معماری مذهبی ارامنه تهران شناخته می‌شود.

• آدرس: تهران، میدان ونک، ده ونک، محله ارامنه، کوچه قلعه ارامنه، بن‌بست کلیسا
• لوکیشن کلیسای میناس مقدس روی نقشه گوگل
• تلفن تماس: ۸۸۰۴۲۶۴۰-۰۲1
• امکان بازدید: با هماهنگی قبلی و با همراهی تورهای تهران‌گردی

کلیسای ارتدکس یونانی

کلیسای ارتدکس یونانی، واقع در کنار سفارت سابق یونان، یکی از زیباترین کلیساهای تهران به شمار می‌رود. این کلیسا که با نام کلیسای ارتدوکس سنت مری نیز شناخته می‌شود، در سال ۱۹۵۱ توسط جامعه یونانیان مقیم تهران ساخته شد. این گروه، که عمدتاً از قلمرو عثمانی به ایران مهاجرت کرده بودند، پس از جنگ جهانی اول در ایران سکونت یافتند.

معماری این کلیسا به شدت تحت تأثیر طراحی کلیساهای یونانی است. نیم‌ستون‌ها و پله‌های آن یادآور معبد پارتنون آتن بوده و نقاشی‌های داخلی کلیسا بسیار چشم‌نواز هستند. برخلاف کلیساهای غربی، در این کلیسا تصاویری از مسیح مصلوب یا در حال رنج وجود ندارد؛ موضوعی که تفاوت میان مسیحیت روم شرقی و غربی را برجسته می‌کند.

امروزه این کلیسا به دلیل کاهش جمعیت یونانیان مقیم ایران، فعالیت‌های محدودی دارد و تنها در برخی مناسبت‌ها و اعیاد مذهبی، کشیشی از یونان برای اجرای مراسم به ایران اعزام می‌شود. بازدید از داخل کلیسا تنها با مجوز امکان‌پذیر است، اما برخی تورهای تهران‌گردی گاهی بازدید از آن را در برنامه خود دارند.

روابط میان ایران و یونان، که به قرن نوزدهم میلادی بازمی‌گردد، تأثیر قابل‌توجهی در شکل‌گیری جامعه یونانیان تهران داشته است. این روابط، که عمدتاً بر تجارت‌هایی چون تنباکو و ابریشم مبتنی بود، در نهایت به احداث این کلیسا به عنوان یکی از نمادهای مهم فرهنگی منجر شد.

• آدرس: تهران، خیابان شهید مفتح، ضلع جنوب شرقی چهارراه طالقانی، پلاک سه
• لوکیشن کلیسای ارتدکس یونانی روی نقشه گوگل
• تلفن تماس: ۸۸۸۲۶۷۶۴-۰۲۱
• امکان بازدید: با همراهی تورهای تهران‌گردی

کلیسای آشوری تومای رسول

کلیسای آشوری توما، که با نام کلیسای انجیلی حضرت توما نیز شناخته می‌شود، در سال ۱۳۳۸ خورشیدی در منطقه دو تهران ساخته شد. این کلیسا به طراحی داوید اوشانا، معمار و نقاش آشوری ایرانی، به‌ صورت مستطیل‌ شکل و با رویکردی مدرن طراحی شده است.

ساختمان کلیسا با طول ۲۸ متر و عرض 12،5 متر به‌عنوان بزرگ‌ترین کلیسای پروتستان تهران شناخته می‌شود. بنای آن روی یک صفه قرار دارد و صلیبی بزرگ و ساده در بالای ساختمان دیده می‌شود که از پایین نمای خارجی شروع شده و به پشت‌بام امتداد می‌یابد. جالب است بدانید که این صلیب شامل سه رنگ پرچم ایران است.

کلیسای توما دو در ورودی شمالی و شرقی دارد که هر کدام با پلکان‌هایی به محوطه بیرونی متصل می‌شوند. نورگیرهایی با اشکال نامنظم هندسی روی دیوارهای شرقی و غربی طراحی شده‌اند که نور طبیعی را به فضای داخلی هدایت می‌کنند. محراب کلیسا در بخش جنوبی آن قرار دارد.

نام کلیسا برگرفته از یکی از حواریون حضرت عیسی (ع) است که ابتدا در زنده شدن دوباره او شک داشت، اما با دیدن و لمس زخم‌های او ایمان آورد. این ماجرا، که در باور مسیحیان اهمیت زیادی دارد، در انتخاب نام کلیسا تأثیر داشته است.

به دلیل محدودیت‌های دسترسی، افراد برای ورود به این کلیسا به مجوز نیاز دارند. با این حال، نمای بیرونی و طراحی خاص آن به‌عنوان یکی از نمادهای آشوری‌ها در تهران شناخته می‌شود. نمادهای صلیب روی نرده‌های اطراف بنا و پلکان‌های منتهی به محوطه، جلوه‌ای خاص به این کلیسا بخشیده‌اند.

• آدرس: تهران، خیابان ستارخان، خیابان شهرآرا، کوچه کلیسا
• لوکیشن کلیسای آشوری توما روی نقشه گوگل
• امکان بازدید: با هماهنگی قبلی و با اخذ مجوز

کلیسای انجیلی حضرت پطرس

کلیسای انجیلی حضرت پطرس، معروف به کلیسای پرسبتری کره‌ای‌ها، در منطقه ۱۲ تهران و خیابان سی تیر قرار دارد. این کلیسا در سال ۱۲۷۰ خورشیدی (دوره قاجار) توسط میسیونرهای پروتستان ساخته شد و با ابعاد ۲۵ در پنج متر، دارای پلان بازیلیک مستطیلی است که در جهت شمال به جنوب امتداد دارد.

معماری این بنا ترکیبی از سبک اروپایی و ایرانی است. محراب کلیسا که در جنوب ساختمان قرار دارد، دارای پلان ذوزنقه‌ای است و دیوارهای ۱۱ متری کلیسا با گچ در داخل و با خشت و آجر در خارج پوشیده شده‌اند. سقف کلیسا شیروانی بوده و به‌جز دیوار شمالی، تمامی دیوارها دارای نورگیر هستند.

در بخش غربی کلیسا دو ورودی و در قسمت شرقی یک ورودی دیگر وجود دارد. برج ناقوس کلیسا نیز در سمت غربی و کنار دیوار محراب قرار دارد. این کلیسا به دلایلی از جمله نخستین حفر چاه آرتزین در ایران در این محل، تاریخی و برجسته به شمار می‌رود.

در نزدیکی کلیسا، اولین مدرسه آمریکایی‌ها در ایران توسط ساموئل مارتین جردن تأسیس شد که بعدها به مدرسه مرصاد تغییر نام داد. در گذشته، کلیسای پطرس محل عبادت ارامنه، آشوریان و فارسی‌زبانان بود، اما با گذشت زمان ورود فارسی‌زبانان و نوکیشان به این کلیسا محدود شد. امروزه بیشتر ارامنه و کره‌ای‌ها از این کلیسا استفاده می‌کنند.

در محوطه کلیسا دو بنای قدیمی دیگر وجود دارد که احتمالاً مربوط به دوره قاجار هستند، اما به دلیل کمبود نگهداری در وضعیت نامناسبی قرار دارند. کلیسای انجیلی پطرس در ۱۷ خرداد ۱۳۷۹ با شماره ۲۶۸۴ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد و تورهای تهران‌گردی معمولاً بازدید از این بنا را در برنامه خود قرار می‌دهند.

• آدرس: تهران، خیابان امام خمینی، خیابان جمهوری، خیابان سی تیر
• لوکیشن کلیسای انجیلی حضرت پطرس روی نقشه گوگل
• تلفن تماس:۶۶۷۰۸۵۶۹-۰۲۱
• امکان بازدید: همراه با تورهای تهران گردی

کلیسای تارگمانچاس مقدس

کلیسای تارگمانچاتس، به معنای «مترجمان مقدس»، در منطقه ۸ تهران واقع شده است. این کلیسا به یاد گروهی از مترجمان ارمنی که در قرن پنجم میلادی کتاب مقدس و دیگر کتب مهم را به زبان ارمنی ترجمه کردند، نام‌گذاری شده است. رهبری این گروه بر عهده مسروپ ماشتوس بود.

ساختمان اولیه کلیسا در سال ۱۳۴۷ خورشیدی با همکاری شورای خلیفه‌گری ارامنه و شورای بین‌المللی کلیساها برای اسکان ارامنه‌ای که در زلزله بوئین‌زهرا خانه‌های خود را از دست داده بودند، ساخته شد. در ابتدا بنا تنها شامل یک سالن بود، اما بعدها برج ناقوس‌خانه، گنبد و تالاری ستون‌دار به آن افزوده شدند.

نمای خارجی این کلیسا با آجر قرمز و دیوارهای داخلی آن با گچ پوشیده شده‌اند. پلان اولیه کلیسا به‌صورت بازیلیکا بود، اما با تغییراتی به شکلی صلیب‌مانند درآمد. هر سال در مهرماه، جشنی باشکوه در هفته فرهنگ ارمنی برای احترام به مترجمان مقدس در این کلیسا برگزار می‌شود.

• آدرس: تهران، خیابان تهران نو، خیابان وحیدیه، خیابان شهید میرحسینی، کوچه مدرسه ارامنه
• لوکیشن کلیسای تارگمانچاس مقدس روی نقشه گوگل
• تلفن تماس:۷۷۸۱۶۶۳۵-۰۲۱
• امکان بازدید: با هماهنگی قبلی با شورای خلیفه‌گری ارامنه

 کلیسای حضرت ابراهیم

کلیسای حضرت ابراهیم، که با نام آبراهام نیز شناخته می‌شود، در خیابان جمالزاده تهران قرار دارد. ساخت این کلیسا در سال ۱۳۴۱ خورشیدی آغاز و در سال ۱۳۴۵ به پایان رسید. این بنا متعلق به فرقه دومینیکن کلیسای کاتولیک است و نام آن برای ترویج گفت‌وگو و درک متقابل میان ادیان انتخاب شده است.

کلیسای حضرت ابراهیم در دوره شورای دوم واتیکان ساخته شده و طراحی آن به‌گونه‌ای است که با معماری اماکن مقدس ایرانی همخوانی داشته باشد. فضای داخلی کلیسا شور و شوق بازآفرینی آیین نیایش آن دوره را بازتاب می‌دهد و هدف طراحان آن تطابق این سازه با فرهنگ مذهبی ایرانی بوده است.

این کلیسا نه تنها مکانی برای عبادت، بلکه محلی برای مطالعه و تقویت ارتباط میان پیروان ادیان مختلف محسوب می‌شود. طراحی منحصر به فرد آن الهام گرفته از آثار ارزشمند تاریخی ایران است.

• آدرس: تهران، بلوار کشاورز، خیابان جمالزاده، پلاک ۱۰۰
• لوکیشن کلیسای حضرت ابراهیم روی نقشه گوگل
• تلفن تماس:۶۶۹۲۹۲۰۳ -۰۲۱
• امکان بازدید: با هماهنگی و دریافت مجوز

 کلیسای ژاندارک

کلیسای ژاندارک در سال ۱۳۲۴ شمسی در منطقه ۱۲ تهران احداث شد و نام آن به افتخار ژاندارک، قدیسه کاتولیک و قهرمان ملی فرانسه انتخاب شد. ژاندارک با رهبری هوشمندانه خود در جنگ‌های صدساله میان فرانسه و انگلستان نقش بزرگی در پیروزی‌های فرانسویان ایفا کرد و به‌عنوان یکی از نمادهای ایمان و شجاعت در تاریخ مسیحیت شناخته می‌شود.

این کلیسا متعلق به فرقه لازاریست‌ها از کلیسای کاتولیک است؛ فرقه‌ای که در سال ۱۶۲۵ میلادی توسط وینسنت لازار برای آموزش جوانان و اعزام هیئت‌های مذهبی ایجاد شد. معماری کلیسا با توجه به سبک کلاسیک کلیساهای کاتولیک، فضایی روحانی و تاریخی را به نمایش می‌گذارد.

در کنار کلیسای ژاندارک، مدرسه‌ای به همین نام قرار دارد که توسط فرانسوی‌ها برای تحصیل دختران ارمنی تأسیس شد. طراحی این مدرسه را نیکلای مارکف، معمار روس مقیم ایران، بر عهده داشت.

معماری مدرسه تلفیقی از سبک‌های ایرانی و اروپایی است و بعدها به روی دانش‌آموزان مسلمان نیز باز شد. از جمله فارغ‌التحصیلان مشهور این مدرسه می‌توان به فرح دیبا، همسر محمدرضا پهلوی اشاره کرد.

کلیسا و مدرسه ژاندارک در تاریخ ۲۰ آذر ۱۳۷۹ با شماره ثبت ۲۹۲۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیدند و امروزه به‌عنوان بخشی از تاریخ فرهنگی و مذهبی تهران مورد توجه قرار دارند.

 آدرس: تهران، خیابان فردوسی، کوچه شهید طاهری، کوچه ژاندارک پلاک ۴۰

• لوکیشن کلیسای ژاندارک روی نقشه گوگل
• امکان بازدید: با هماهنگی و دریافت مجوز

 کلیسای وارطان مقدس

کلیسای وارطان مقدس در سال ۱۳۶۵ شمسی در شرق تهران ساخته شد و به نام سپهبد ارمنی وارطان، که در قرون اولیه مسیحیت در راه دفاع از ایمان خود به شهادت رسید، نام‌گذاری شده است. این کلیسا در منطقه‌ای از تهران واقع شده که در گذشته ارمنی‌های بسیاری در آن سکونت داشتند و در دهه ۳۰ تا ۵۰ شمسی، جمعیت آن‌ها به حدود ۱۰ هزار نفر می‌رسید.

یکی از ویژگی‌های خاص این کلیسا، جهت محراب آن است که برخلاف سنت کلیساهای ارمنی، به سمت شرق نیست. معماری کلیسای وارطان مقدس ساده و بی‌آلایش است، اما فضایی معنوی و گرم را برای عبادت‌کنندگان فراهم می‌کند.

یکی از برجسته‌ترین مراسمی که در این کلیسا برگزار می‌شود، جشن «وارطانانتس» است که در میانه زمستان گرامی داشته می‌شود و یادآور ایثار و شجاعت سپهبدان ارمنی است.

در گذشته، کلیسای وارطان مقدس عبادتگاه ارامنه منطقه حشمتیه (خواجه نظام) بود. با این حال، این کلیسا در سال ۱۳۳۵ شمسی به دلایلی نامشخص دچار آتش‌سوزی شد، اما پس از آن بازسازی و مرمت شد و بار دیگر به‌عنوان مرکز مذهبی ارامنه در منطقه احیا گردید.

• آدرس: سبلان شمالی، حشمتیه، خیابان شهید اجاره دار، ده متری ارامنه، پلاک ۲۳۰
• لوکیشن کلیسای وارطان مقدس روی نقشه گوگل
• امکان بازدید: با هماهنگی و دریافت مجوز

زیباترین کلیساهای تهران برای عکاسی

کلیساهای تهران با معماری چشم‌گیر و فضایی روحانی، فرصت بی‌نظیری برای علاقه‌مندان به عکاسی فراهم می‌کنند. یکی از برجسته‌ترین کلیساهای شهر، کلیسای «سرکیس مقدس» است که با نمای سفید و بلند خود در خیابان کریم‌خان زند، همچون نگینی در دل شهر می‌درخشد. فضای داخلی این کلیسا با نقاشی‌های دیواری زیبا و شیشه‌های رنگی، حالتی رازآلود و جذاب دارد.

درخواست ویزا

کلیسای «مریم مقدس» نیز یکی دیگر از مکان‌هایی است که برای عکاسی بسیار مناسب است. این کلیسا با باغی آرام در اطرافش، محیطی دلنشین برای ثبت تصاویر خاطره‌انگیز ایجاد کرده است. همچنین کلیسای «حضرت یوسف» در منطقه عباس‌آباد، با معماری مدرن‌تر خود، یک ترکیب جالب از سنت و نوگرایی را به نمایش می‌گذارد.

اگر قصد دارید از کشوری دیگر برای بازدید از جاذبه‌های تاریخی تهران سفر کنید، خرید بلیط هواپیما خارجی از نوین تراول اولین قدم برای آغاز سفری به‌یادماندنی است.

کلیساهای کاتولیک تهران: مقصدی برای تجربه معنوی

کلیساهای کاتولیک تهران نه‌تنها مراکزی مذهبی، بلکه مکان‌هایی آرامش‌بخش برای کسانی هستند که به دنبال تجربه‌ای معنوی و آرامش درونی هستند. یکی از این کلیساها، کلیسای «حضرت یوسف» است که فضای داخلی آن به دلیل سادگی و زیبایی خاص خود، محیطی ایده‌آل برای تفکر و دعا محسوب می‌شود.

کلیسای کاتولیک «سنت لوئی» نیز با نمای آجری و شیشه‌های رنگی که نور خورشید را به زیبایی منعکس می‌کند، فضایی معنوی و بی‌همتا را ایجاد کرده است. بازدید از این کلیساها فرصتی برای شناخت بهتر سنت‌های کاتولیکی و تأمل در فضایی متفاوت از شلوغی تهران است.

بهترین زمان بازدید از کلیساهای تهران

بهترین زمان برای بازدید از کلیساهای تهران ایام خاص مذهبی مانند کریسمس یا عید پاک، مراسم‌های ویژه‌ای در برخی از کلیساها برگزار می‌شود که تجربه‌ای منحصر ‌به ‌فرد را برای بازدیدکنندگان به همراه دارد. بازدید در صبح‌های زود نیز به دلیل نور طبیعی و خلوتی، بهترین زمان برای عکاسی و لذت بردن از فضای آرام این مکان‌هاست.

همچنین فصل بهار، به‌ویژه ماه‌های اردیبهشت و خرداد، با هوای معتدل و طبیعت سرسبز نیز فرصتی ایده‌آل برای بازدید از کلیساهایی مانند کلیسای مریم مقدس فراهم می‌کند. زیرا فضای اطراف این کلیساها در این زمان زیباتر و دلنشین‌تر است.

کلیساهای تهران؛ معماری، تاریخ و رازهای پنهان

کلیساهای تهران، تلفیقی هنرمندانه از تاریخ و معماری هستند که هر یک داستان‌های منحصر ‌به ‌فرد ی را از گذشته‌های دور روایت می‌کنند. بسیاری از این کلیساها، به‌ویژه کلیساهای ارمنی مانند کلیسای «سورپ گئورگ» یا «سرکیس مقدس»، نشان‌دهنده معماری سنتی ارمنی با برج‌های ناقوس بلند، گنبدهای نیم‌دایره‌ای و دیوارهای تزئین‌شده با نمادهای مذهبی هستند.

برخی دیگر مانند کلیسای «حضرت یوسف» از سبک‌های مدرن‌تری پیروی می‌کنند، اما همچنان حس روحانیت و آرامش را حفظ کرده‌اند. استفاده از شیشه‌های رنگی که نور را به شکلی خاص در فضای داخلی پخش می‌کنند و نقاشی‌های دیواری که داستان‌های کتاب مقدس را به تصویر می‌کشند، از ویژگی‌های شاخص معماری این کلیساها به شمار می‌روند.

آنچه کلیساهای تهران را از سایر بناهای مذهبی شهر متمایز می‌کند، رازهایی است که در دل تاریخ آن‌ها نهفته است. این کلیساها علاوه بر نقش مذهبی، در دوره‌های مختلف تاریخی محل همزیستی ادیان، فرهنگ‌ها و جوامع مختلف بوده‌اند. برخی از کلیساها مانند «کلیسای مریم مقدس» محلی برای گردهمایی‌های فرهنگی ارامنه بوده و هنوز هم مراسم‌های خاص و سنتی در آن‌ها برگزار می‌شود.

بازدید از این مکان‌ها نه تنها فرصتی برای آشنایی با هنر و معماری است، بلکه راهی برای لمس بخشی از تاریخ فرهنگی تهران و درک عمق همزیستی ادیان در این شهر پرجنب ‌و جوش است.

پیشنهاد خواندنی در مجله گردشگری نوین تراول:

• بهترین جاهای دیدنی تهران که باید ببینید
• زیباترین جاهای دیدنی اهواز
• معرفی جاهای دیدنی چابهار
• جاذبه های گردشگری تبریز
• بهترین جاهای دیدنی یزد
• جاهای دیدنی بندرعباس
• جاهای دیدنی اصفهان
• جاهای دیدنی گیلان
• جاهای دیدنی شیراز
• جاهای دیدنی ایران

نکات مهم برای بازدید از کلیساهای تهران

بازدید از کلیساهای تهران تجربه‌ای جذاب و آرامش‌بخش است، اما برای اینکه بهترین استفاده را از این بازدید داشته باشید، رعایت چند نکته ضروری است.

• احترام به فضای معنوی: کلیساها مکان‌هایی مذهبی و مقدس هستند، بنابراین رعایت سکوت و احترام به افراد حاضر، به‌ویژه در هنگام برگزاری مراسم‌های مذهبی، اهمیت بسیاری دارد.
• پوشش مناسب: برای بازدید از کلیساها بهتر است لباس‌هایی با پوشش مناسب بپوشید. برخی از کلیساها ممکن است به این موضوع حساسیت بیشتری داشته باشند.
• ساعات بازدید: قبل از بازدید، ساعات کاری کلیسا را بررسی کنید، زیرا ممکن است برخی کلیساها فقط در ساعات خاصی پذیرای بازدیدکنندگان باشند.
• عکاسی: در بسیاری از کلیساها اجازه عکاسی داده می‌شود، اما بهتر است پیش از گرفتن عکس، از مسئولین کلیسا اجازه بگیرید. همچنین استفاده از فلش می‌تواند به شیشه‌های رنگی و آثار هنری داخل کلیسا آسیب برساند.
• بهترین زمان بازدید: صبح‌های زود یا ایام غیرشلوغ بهترین زمان برای بازدید است تا بتوانید با آرامش از فضای کلیسا لذت ببرید.
• همراه داشتن راهنما یا اطلاعات تاریخی: داشتن اطلاعات قبلی یا استفاده از راهنما می‌تواند بازدید شما را پربارتر کند، چرا که بسیاری از جزئیات معماری و تاریخی نیاز به توضیح دارند.
• خودداری از خوردن و آشامیدن: در داخل کلیساها از خوردن و آشامیدن خودداری کنید، زیرا این کار ممکن است بی‌احترامی تلقی شود.

کلام پایانی

کلیساهای تهران بخشی از تاریخ، هنر و معنویت این شهر پرماجرا هستند که فرصتی بی‌نظیر برای تجربه لحظاتی متفاوت را در دل پایتخت فراهم می‌کنند. بازدید از این مکان‌ها، علاوه بر آشنایی با تاریخ همزیستی ادیان و فرهنگ‌ها، فرصتی برای آرامش و تأمل در فضایی دور از شلوغی شهر است. چه به‌دنبال عکاسی از معماری زیبا باشید و چه به‌دنبال کشف رازهای تاریخی، کلیساهای تهران مقصدی بی‌نظیر برای شما خواهند بود.

سوالات متداول