همه چیز درباره برج پیزا؛ برج کجی که سال‌هاست استوار است

برج پیزا تنها برج کج جهان نیست اما بدون شک مشهورترین آنهاست. برجی با قدمت چند صد ساله که به دلیل معماری باشکوهش که گویی به قانون جاذبه زمین دهن‌کجی می‌کند، شهرت جهانی دارد. برج کج پیزا سالانه هزاران گردشگر را به ایتالیا می‌کشاند و می‌توان آن را یکی از نمادین‌تر آثار تاریخی ایتالیا دانست که به سمبل این کشور تبدیل شده است. در این مقاله، به این شاهکار عظیم معماری می‌پردازیم و شما را با زیر و بم برج پیزا آشنا می‌کنیم. با ما همراه باشید.

برج پیزا کجاست؟

اگر برای شما هم این سوال پیش آمده که برج پیزا در کدام کشور است؟ یا برج پیزا در چه شهری است؟ باید بگوییم این برج خارق‌العاده در کشور ایتالیا و در شهر پیزا قرار دارد. شهر پیزا یکی از شهرهای بندری ایتالیا در منطقه توسکانی است که به قدمت طولانی و آثار تاریخی خود شهرت دارد. برج پیزا در میدان معجزه شهر پیزا واقع شده و بخشی از مجموعه تاریخی پیزا محسوب می‌شود که شامل چند بنای مذهبی کهن است. این برج یکی از مشهورترین بناهای تاریخی در ایتالیا و حتی سراسر جهان به شمار می‌رود که در سال ۱۹۸۷ در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. در ادامه به تاریخ کهن برج پیزا و معماری آن اشاره خواهیم کرد.

داستان ساخت و ساز برج پیزا ایتالیا

همانطور که گفته شد، برج پیزا ایتالیا بخشی از مجموعه تاریخی پیزا در میدان معجزه شهر پیزا است. این مجموعه تاریخی، سه بنای مهم را دربرمی‌گیرد که عبارتند از: قبرستان، کلیسای پیزا، تعمیدگاه و برج پیزا. به بیان دقیق‌تر، برج پیزا، برج ناقوس کلیسای پیزا به شمار می‌رود که در قرن ۱۲ میلادی با تصمیم اشراف و بزرگان شهر، برای تحت‌الشعاع قرار دادن برج کلیسای سنت مارکو در ونیز ساخته شد.

فرایند ساخت این برج عظیم در سال ۱۱۷۳ میلادی آغاز شد و نزدیک به ۲۰۰ سال به طول انجامید. مراحل ساخت برج پیزا را می‌توان به سه بخش عمده تقسیم کرد:

• مرحله اولیه: این مرحله به بازه زمانی‎ای گفته می‌شود که سه طبقه اول برج ساخته شد. در این زمان که بلندی برج هنوز به ۱۲ متر هم نرسیده بود، معماران متوجه شدند که برج دقیقاً صاف نیست و به سمت جنوب شرقی خمیدگی دارد.
• مرحله دوم: پس از اینکه معماران متوجه کج بودن برج شدند، ساخت این بنا تا ۱۰۰ سال بعد متوقف شد. پس از یک قرن، در سال ۱۲۷۲ ساخت و ساز برج پیزا ادامه پیدا ‌کرد و این بار معماران سعی داشتند بحران کج شدن برج را حل کنند. آنها تا طبقه ششم برج را کامل کردند و برای آنکه انحراف برج را جبران کنند، دیوارهای برج را در خلاف جهت انحراف، بلندتر ساختند ؛اما نه‌تنها مشکل حل نشد، بلکه برج به طرف دیگر خمیدگی پیدا کرد. در نهایت، علی رغم تلاش معماران و مهندسان، کج بودن برج همچنان به قوت خود باقی ماند.
• مرحله پایانی: آخرین مراحل ساخت برج در سال ۱۳۷۲ میلادی انجام شد و با ساختن آخرین طبقه، یعنی اتاق ناقوس، درنهایت فرایند ساخت برج پیزا به اتمام رسید. با فعالیت‌های مداوم مهندسان و معماران، آنها موفق شدند جلوی کج‌تر شدن برج را بگیرند و برج علی‌رغم کج بودن همچنان استوار باقی بماند.

معماری برج پیزا در ایتالیا

یکی از ويژگی‌هایی که باعث شده برج پیزا به یکی از جاهای دیدنی ایتالیا تبدیل شود، معماری باشکوه آن است. این برج ۸ طبقه دارد و به سبک معماری رومانسک، با تقلید از معماری روم باستان ساخته شد. برج پیزا یکی از شاخص‌ترین نمونه‌های معماری این سبک به شمار می‌رود و آنچه در نمای بیرونی برج جلب توجه می‌کند، وجود طاق‌ها و قوس‌های متعدد است.

در طبقه پایین این برج، ۱۵ طاق، در طبقه آخر ۱۶ طاق و در ۶ طبقه مابین این دو ۳۰ طاق وجود دارد. در حد فاصل طاق‌ها نیز ستون‌ها قرار گرفته‌اند که تعدادشان به ۲۰۷ ستون می‌رسد. تکرار منظم طاق‌ها و ستون‌هایی که دورتادور برج را احاطه کرده‌اند، زیبایی و شکوه شگفت‌انگیزی به این برج می‌بخشد. تمام قسمت‌های برج پیزا ایتالیا از سنگ مرمر ساخته شده و وزن برج نیز بیش از ۴۵۰ تن است.

پیش‌تر اشاره کردیم که برج پیزا به عنوان برج ناقوس برای کلیسای پیزا عمل می‌کند. از این رو این برج در اتاقک ناقوس خود ۷ ناقوس رومی دارد که هر یک نشان‌دهنده یک نت موسیقی هستند. سبک‌ترین ناقوس برج پیزا ۳۰۰ کیلوگرم و سنگین‌ترین ناقوس آن بیش از ۳.۵ تن وزن دارد.

نمای داخلی برج پیزا

شاید برایتان جالب باشد که با داخل برج پیزا آشنا شوید. فضای داخلی برج پیزا، یک جای خالی است که باعث می‌شود برج پیزا شبیه به استوانه‌ای میان‌تهی به نظر برسد. با این حال در این فضای خالی، پلکانی مارپیچی با ۲۵۱ پله ساخته شده است که با بالا رفتن از آنها به اتاق ناقوس می‌رسید و می‌توانید چشم‌اندازی خارق‌العاده از شهر پیزا را زیر پای خود ببینید.

چرا برج پیزا کج است و سقوط نمی کند؟

احتمالاً تا به این جای مقاله، این سؤال در گوشه ذهنتان باقی مانده بود که اصلاً علت کج بودن برج پیزا چیست؟ آیا کج بودن برج، تعمدی بوده یا بر اساس تصادف برج کج شده است؟ مهم‌تر از همه اینکه چرا برج کج پیزا تاکنون و پس از ۹۰۰ سال سقوط نکرده است؟

دلیل کج بودن برج پیزا چیست؟

اگرچه برخی افراد در ابتدا فکر می‌کردند برج با قصد و هدف خاصی به صورت کج ساخته شده، اما درواقع هیچ قصد و منظوری در کار نبوده و کجی برج پیزا به دلیل سست بودن زمین زیرین آن رخ داده است.

اگر به موقعیت شهر پیزا نگاهی بیندازیم متوجه می‌شویم که این شهر بین دو رودخانه آرنو و سرجیو واقع شده و از طرفی یک شهر بندری است که در ساحل دریای تیرنی قرار دارد. قرارگیری این شهر بین رودخانه‌ها و دریا باعث شده خاک این منطقه حالت ماسه‌ای و اسفنجی داشته باشد که این مسئله علت اصلی انحراف برج است. به بیان دقیق‌تر، خاک زمین زیرین برج پیزا در میدان معجزه شهر پیزا، از شن، خاک و رس آبرفتی که بیش از ۶۰ درصد آب را در خود جمع می‌کنند تشکیل شده و درواقع یک زمین باتلاقی پایه‌های این برج را در برگرفته است.

آیا انحراف برج پیزا بیشتر می شود؟

یک نکته جالب‌تر درباره برج پیزا این است که کج شدن آن متوقف نمی‌شود. از زمانی که ساخت این برج به این اتمام رسید تا ۷ قرن پس از آن، به انحراف و کجی برج افزوده شد. به طوری که میزان انحراف برج پیزا از خط اصلی خود از ۱.۶ درجه در زمان ساخت به ۲.۴ متر رسید.

در حال حاضر نیز علی رغم تلاش مهندسان و انجام فعالیت‌های بسیار برای کاستن از انحراف برج، درجه انحراف به ۳.۹۹ درجه رسیده است. بیشترین میزان کج بودن این برج به دهه ۱۹۹۰ برمی‌گردد که برای زمان کوتاهی انحراف برج به درجه خطرناک ۵.۵ درجه رسیده بود. طی ۱۰۰ سال اخیر، برج پیزا ۳۰ سانتی‌متر به سمت مرکز زمین کج شده و تقریباً هر سال ۲.۵ سانتی‌متر به این انحراف افزوده می‌شود.

چرا برج پیزا نمی افتد؟

براساس مدل‌های ریاضی، برج پیزا اگر دوباره به انحراف ۵.۵ درجه برسد و زمان زیادی در همین حالت بماند، سقوط خواهد کرد. حال اگر برایتان سؤال شده که با همه این داستان‌ها چرا برج پیزا تاکنون سقوط نکرده است باید بگوییم وقفه‌هایی که در زمان ساخت این برج ایجاد شد، به استحکام پایه‌های بنا کمک کرد و باعث شد در روند ساخت برج خللی پیش نیاید. پس از اتمام ساخت برج نیز بارها مهندسان و معماران با اقدامات متعددی سعی در کاهش انحراف برج داشته‌اند. ایجاد بستر سیمانی در پایه‌های برج، نگه داشتن برج با استفاده از کابل‌های فولادی، خارج کردن خاک از قسمت زیرین سمت بلندتر برج و پروژه‌های مختلف دیگر برای مستحکم‌تر ساختن پایه‌های برج، از جمله اقداماتی است که مسئولین شهر پیزا برای جلوگیری از سقوط این برج انجام می‌دهند.

برج پیزا چند متر است؟

ارتفاع برج پیزا به دلیل انحراف و کج بودن آن کمی متغیر است. به این معنا که از سطح زمین تا بلندترین نقطه برج، ارتفاع به ۵۵.۸۶ متر می‌رسد ولی از قسمت پایه و فونداسیون، ارتفاع برج ۵۸.۳۶ متر است.

بخش های مختلف برج کج پیزا

اگر بخواهیم برج پیزا را به بخش‌های مختلف تقسیم کنیم باید بگوییم این برج دارای ۴ بخش مختلف است:

• بخش پایه یا فونداسیون: این بخش درواقع یک پایه دایره‌ای شکل به قطر تقریباً ۲۰ متر و عمق ۴ متر است. دیواره‌های این بخش، ۲.۴ متر ضخامت دارند و نقش اصلی را در حمایت از کل سازه ایفا می‌کنند.
• طبقه پایین: پایین طبقه برج با داشتن ۱۵ستون و طاق‌های خاص مرمرین از سایر طبقات متمایز است. این طبقه با کنده‌کاری‌ها، حکاکی‌ها، تندیس‌ها و سرستون‌های منحصربه‌فردی تزیین شده که نشان‌دهنده سبک خاص معماری رومانسک هستند.
• طبقات: هفت طبقه که هریک دارای ۳۰ ستون و طاق‌های سنگی از جنس سنگ مرمر هستند.
• اتاق ناقوس: طبقه هشتم برج پیزا محل قرارگیری ۷ ناقوس غول‌پیکر این برج محسوب می‌شود

آیا برج پیزا امنیت دارد؟

اگر نگران سقوط برج پیزا هستید باید بگوییم که نگرانی شما تقریباً بی‌دلیل است. بنابر محاسبات و تخمین‌های انجام‌شده، برج پیزا حداقل تا ۲۰۰ سال دیگر استوار خواهد بود. ضمن اینکه اگر نمای بیرونی برج کمی نگران‌کننده و متزلزل به نظر می‌رسد، اما برای بالا رفتن از پله‌های داخلی برج و ایستادن بر فراز آن نیز هیچ خطری شما را تهدید نمی‌کند.

بهترین ساعات بازدید از برج کج پیزا

اگرچه برج پیزا همیشه زیبا و شگفت‌انگیز است، اما برج پیزا در شب بسیار دیدنی‌تر است. اگر می‌خواهید زمانی از این برج بازدید کنید که هم خود برج زیباتر و باشکوه‌تر باشد و هم چشم‌انداز شهر از بالای برج، شما را شگفت‌زده کند، صبح زود و هنگام غروب آفتاب نیز دو زمان بسیار خوب برای بازدید از این برج هستند.

قوانین بازدید از برج پیزا

برای بازدید از برج پیزا با در نظر گرفتن کج بودن جالب آن، قوانین مشخصی وجود دارد که برخی از آنها عبارتند از:

• برای بازدید از برج پیزا باید بلیط تهیه کنید و در ساعت مقرر که بر روی بلیط درج شده در محل حاضر باشید. این بلیط شامل بازدید از کلیسای پیزا نیز می‌شود.
• حمل چمدان، کیف یا کوله‌های خیلی بزرگ و سنگین در داخل برج و زمان بالا رفتن از پله‌ها ممنوع است و باید وسایل خود را به امانت‌داری بسپارید.
• کودکان زیر ۸ سال اجازه بالا رفتن از برج را ندارند. نوجوانان ۸ تا ۱۸ ساله نیز باید با همراهی یک بزرگسال از پله‌های برج بالا بروند.

جاهای دیدنی نزدیک برج پیزا در ایتالیا

برج پیزا تنها جاذبه دیدنی شهر پیزا نیست و شما می‌توانید در همان حوالی جاهای دیدنی مختلفی را ببینید. از جمله مکان‌های دیدنی نزدیک به برج پیزا ایتالیا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کلیسای پیزا (دومو دی پیزا): این کلیسای خیره‌کننده که از سنگ‌های مرمر سفید ساخته شده است، یکی از شاهکارهای معماری سبک رومانسک محسوب می‌شود. این کلیسا دقیقا در کنار برج پیزا در میدان معجزه قرار دارد.
• تعمیدگاه پیزا: این بنای مذهبی نیز در میدان معجزه قرار دارد و بزرگترین تعمیدگاه کشور ایتالیا به شمار می‌رود.
• موزه دل اپرا دل دومو: این موزه به نمایش آثار هنری از هنرمندان ایتالیایی و آثار معماری به دست آمده از کلیسای پیزا می‌پردازد.
• پالازا دلا کارووانا: یکی از کاخ‌های بسیار زیبای قرن شانزدهمی که در میدان شوالیه های پیزا قرار دارد.

بهترین هتل های نزدیک برج پیزا

برخی از بهترین هتل‌های شهر پیزا در نزدیکی برج کج پیزا قرار دارند. برای مثال:

• هتل برج پیزا: این هتل سه ستاره تنها ۱۵۰ متر با میدان معجزه فاصله دارد و می‌تواند با امکانات خوب و هزینه معقول اقامتی عالی را برای شما رقم بزند.
• هتل دی استفانو: هتل دی استفانو نیز یک هتل ۳ ستاره است که تنها ۶۵۰ متر با میدان معجزه شهر پیزا فاصله دارد.
• ویلا تاور این: این هتل تنها ۳۰۰ متر با برج کج پیزا فاصله دارد و یک هتل باکیفیت ۴ ستاره محسوب می شود.
• هتل فرانسیسکو: یک هتل ۳ ستاره دیگر که ۲۰۰ متر با برج پیزا فاصله دارد.

آیا پیزا تنها برج کج جهان است؟

اگرچه برج کج پیزا معروف‌ترین برج کج جهان محسوب می‌شود، اما قطعاً تنها برج کج جهان نیست. برخی از برج‌های کج که در سایر نقاط جهان قرار دارند عبارتند از:

• برج خمیده چین: برجی در شهر سوژو که ۴۷ متر و هفت متر ارتفاع دارد و حدود سه درجه انحراف دارد.
• برج نویانسکا: این برج در روسیه قرار دارد و در قرن ۱۸ میلادی ساخته شده است. درباره کارکرد، تاریخچه، علت ساخت و دلیل کج بودن این برج اطلاعاتی در دست نیست و یکی از برج‌های مرموز جهان محسوب می‌شود که سه درجه انحراف دارد.
• برج کج سورهوسن: این برج در شرق آلمان قرار دارد و با ۵.۱۹ درجه انحراف نسبت به خط راست، به عنوان کج‌ترین برج جهان شناخته می‌شود.
• برج‌های بولونیا: دو برج قرن دوازدهمی در شهر بولونیای ایتالیا که ۴ درجه خمیدگی دارند.

منبع: https://www.alefbatour.com/